Οποια μεγάλη εφημερίδα του κόσμου και να ξεφύλλιζε κανείς αυτές τις ημέρες θα έβρισκε σίγουρα μια ελληνική σημαία να κυματίζει σε κάποια σελίδα της, συνήθως στην πρώτη. Ηταν σαν - παραφράζοντας τον θείο Κάρολο - ένα φάντασμα να πλανιέται πάνω από την Ευρώπη: το φάντασμα της ελληνικής χρεοκοπίας.
Είναι μια συζήτηση φουρτουνιασμένη, στην οποία αθροίζονται ετερόκλητες δυνάμεις και ασύμβατες προθέσεις: συντηρητικές ευρωσκεπτικιστικές φωνές από τη Γερμανία που πάντα πίστευαν πως η ευρωζώνη ή θα είναι μια διευρυμένη Γερμανία, με το ευρώ ένα μεταμφιεσμένο μάρκο, ή καλύτερα να μην υπάρξει• αλλά και προοδευτικές φωνές που υποστηρίζουν ότι θα ήταν άδικο να φορτωθεί στις πλάτες των Ελλήνων όλο το πρόβλημα του χρέους και ότι θα έπρεπε, κατ' αρχήν, να συμμετάσχουν, με ένα γερό κούρεμα, και οι δανειστές. Πολιτικοί που υποκλίνονται στον εθνικιστικό λαϊκισμό του ευρωπαϊκού Βορρά και αναλυτές που μετρούν ρεαλιστικά τα νούμερα του ελληνικού χρέους και τα βρίσκουν μπαστούνια. Οπαδοί μιας πιο αλληλέγγυας και ομογενούς Ευρώπης που θα χρηματοδοτήσει με κοινά μέσα το χρέος και θα βοηθήσει υπό όρους τις τράπεζές της, αλλά και κυνικοί κερδοσκόποι που έχουν παίξει χοντρά λεφτά στα ελληνικά CDS και περιμένουν το κανόνι για να εισπράξουν ή έχουν βάλει πελώρια στοιχήματα με την κατάρρευση του ευρώ.
Το βέβαιο είναι πως αυτό το φάντασμα δεν εμφανίστηκε ξαφνικά τώρα στον ευρωπαϊκό ορίζοντα. Το νιώσαμε πρώτη φορά πάνω από τα κεφάλια μας τους πρώτους μήνες του μοιραίου 2009, όταν τα spreads είχαν πάρει την ανηφόρα και η ιδέα ότι η Ελλάδα μπορεί να βρεθεί σε αδυναμία εκπλήρωσης των υποχρεώσεών της συζητιόταν, πρώτα πίσω από κλειστές πόρτες κι ύστερα και στις στήλες του χολερικού αγγλοσαξονικού τύπου.
Μια δήλωση του τότε υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας - πως αν κάποια χώρα μέλος βρεθεί σε δυσκολία, η υπόλοιπη ευρωζώνη θα τη συνδράμει - ήταν αρκετή για να ξορκίσει το φάντασμα. Και όταν επανήλθε στον ορίζοντα στις αρχές εκείνου του καλοκαιριού, το ξορκίσαμε ξανά. Αυτή τη φορά, το ξόρκι ήταν η προοπτική των ελληνικών εκλογών και η προσδοκία πως η αμέριμνη, ακυβέρνητη χώρα θα αποκτούσε κυβέρνηση με επίγνωση της κατάστασης και σχέδιο αντιμετώπισής της. Τα spreads το φθινόπωρο του 2009 είχαν σχεδόν ισοπεδωθεί. Αλλά άρχισαν να ανεβαίνουν ραγδαία από τα τέλη του 2009, όταν οι πολιτικές προσδοκίες είχαν διαψευστεί ήδη.
Από τότε, κάθε τόσο μια απόφαση των ευρωπαίων ηγετών ξόρκιζε το φάντασμα για λίγο - τον Φεβρουάριο κι έπειτα τον Απρίλιο του 2010, ξανά στις αρχές του 2011 κι έπειτα στις 21 του περασμένου Ιουλίου. Κάθε απόφαση χαιρετιζόταν με ενθουσιασμό ως η λύση στο πρόβλημα, για να αποδειχθεί ύστερα από λίγο ότι το βήμα ήταν μισερό και ατελές και το πρόβλημα επέστρεφε, ξεροκέφαλο και επίμονο. Και τώρα φθάσαμε, σύμφωνα με τα λόγια του Βενιζέλου, στην κολασμένη στιγμή. Οταν όλοι αναζητούν το αποτελεσματικό ξόρκι. Οι μεν υποστηρίζουν: ας δώσουμε στις αγορές αυτό που προεξοφλούν, ας σπρώξουμε την Ελλάδα στη στάση πληρωμών. Οι δε απαντούν: αυτό θα προκαλούσε πυρηνική τήξη της ευρωζώνης, ας προχωρήσουμε επιτέλους στην έκδοση ευρωομολόγων και στην κοινή οικονομική διακυβέρνηση. Οι αγορές οι ίδιες, αν είχαν γλώσσα να μιλήσουν, θα έλεγαν: αλλάξτε πολιτική, βγείτε από τη φυλακή της λιτότητας και δώστε μας κάποια προοπτική ανάπτυξης. Και, ανάμεσα σε όλα αυτά, η κ. Μέρκελ επιδιώκει να κερδίσει λίγο χρόνο ακόμη, μέχρι το 2013, οπότε ελπίζει ότι ίσως η πρώτη επιλογή να είναι λιγότερο επικίνδυνη οικονομικά ή η δεύτερη λιγότερη επικίνδυνη πολιτικά για την ίδια. Αν ζούμε έως το 2013.
Γιατί στο μεταξύ εδώ, στα καθ' ημάς, ο φαύλος κύκλος μέτρων, που πρόχειρα σχεδιάζονται και ατελώς, με μισή καρδιά, διάθεση αναβολής και διαχειριστική ανεπάρκεια εφαρμόζονται, και ύφεσης που βαθαίνει με κάθε νέο κύμα μέτρων, χωρίς αντίβαρα, χωρίς αναχώματα και προεξοφλεί το επόμενο κύμα, έχει φθάσει σε ένα κρίσιμο σημείο, όπου η αξιοπιστία της διακυβέρνησης μηδενίζεται, η κοινωνική ανοχή εξατμίζεται με ταχύτατους ρυθμούς και ένα δυστύχημα μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή.
http://www.tanea.gr/gnomes/?aid=4657803
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου