Εδώ και τρία χρόνια οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, δηλαδή οι ΗΠΑ, η Ευρωζώνη και η Κίνα, πορεύονται κατά τον εξοργιστικό ευφημισμό που τόσο αγάπησαν οι πολιτικοί: κλωτσάνε τα προβλήματα λίγο παραπέρα. Έχουν αποφύγει όλες τις σκληρές αποφάσεις που απαιτούνται προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα θεμελιώδη οικονομικά, χρηματοπιστωτικά και δημοσιονομικά τους προβλήματα.
Η Αμερική ανέβαλε τη δημοσιονομική της σταθεροποίηση και απέφυγε όλες τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις – επενδύσεις στις υποδομές, την εκπαίδευση και τις αλλαγές στην ενεργειακή πολιτική – που απαιτούνται για την αποκατάσταση των ρυθμών ανάπτυξης της οικονομίας της. Η Ευρωζώνη εξακολουθεί να βρίσκεται σε άρνηση: αρνείται ότι κάποια
από τα μέλη της έχουν καταστεί αφερέγγυα και κυρίως ότι δεν είναι δυνατόν να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν μέσα στη νομισματική ένωση. Η Κίνα επιμένει να κρατά αδύναμο το νόμισμά της προκειμένου να στηρίζει τις εξαγωγές της και το αλλά και το συναφές αναπτυξιακό της μοντέλο, που καταλήγει σε τεράστιες αποταμιεύσεις και πολύ περιορισμένη κατανάλωση. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις βαραίνουν σημαντικά τα πολιτικά εμπόδια – οι επικείμενες εκλογές στις ΗΠΑ και η αλλαγή ηγεσίας στην Κίνα στα τέλη του 2012 και η αδυναμία των κρατών μελών και των συσπειρώσεών τους εντός της Ευρωζώνης για έναν ουσιαστικό συντονισμό των πολιτικών τους καθώς αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις και κυβερνητικές αλλαγές λαμβάνουν χώρα – τα οποία οδηγούν τους ηγέτες να αποφεύγουν βραχυπρόθεσμα τα οδυνηρά μέτρα και το πολιτικό κόστος των σκληρών αποφάσεων που θα αποδώσουν αποτελέσματα μόνο μεσοπρόθεσμα.
Το 2010 θα γίνει σαφές ότι αυτό το παιχνίδι του ‘κλωτσάω το πρόβλημα λίγο παρακάτω’ είναι ένα παίγνιο μηδενικού κέρδους. Όταν η εγχώρια ζήτηση είναι χαμηλή και όταν οι περιορισμοί που πηγάζουν είτε από την απομόχλευση είτε από τα διαρθρωτικά προβλήματα συμπιέζουν την ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση, κάθε χώρα θέλει να έχει αδύναμο νόμισμα για να αποκαταστήσει την ανάπτυξη αυξάνοντας τις εξαγωγές της. Αλλά για να είναι ένα νόμισμα αδύναμο πρέπει κάποιο άλλο νόμισμα να είναι ισχυρότερο. Και η βελτίωση στο εμπορικό ισοζύγιο μιας χώρας σημαίνει ότι το εμπορικό ισοζύγιο κάποιας άλλης θα επιδεινωθεί. Κάπως έτσι οι εντάσεις για τις νομισματικές ισοτιμίες μπορεί να μας οδηγήσουν σε νομισματικούς πολέμους και εν τέλει σε εμπορικούς πολέμους.
Κάπως έτσι το 2012 ο συνδυασμός των πιέσεων των αγορών και των αλληλοσυγκρουόμενων πολιτικών εμποδίων θα κάνουν δυσκολότερο το να κλωτσάμε διαρκώς τα προβλήματα λίγο παρακάτω. Κάποια κράτη της Ευρωζώνης μπορεί να χρειαστεί να πάνε σε άτακτη χρεοκοπία ή και να υποχρεωθούν να εξετάσουν την έξοδο από τη νομισματική ένωση. Μια επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας μπορεί να φέρει το Πεκίνο κοντά σε μια σκληρή προσγείωση. Και οι αμερικανικές αγορές μπορεί να αρχίσουν να ανησυχούν περισσότερο σχετικά με το πολιτικό αδιέξοδο που αποτρέπει τη λήψη των απαραίτητων αποφάσεων για ανάληψη δράσης στην Αμερική και διαιωνίζει τα μη βιώσιμα δίδυμα ελλείμματα.
Αν οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου συνεχίσουν να παίζουν το ίδιο παιχνίδι και προσπαθήσουν να κλωτσήσουν τα προβλήματα λίγο παρακάτω για μια ακόμη χρονιά, τα προβλήματα θα μεγεθυνθούν και μπορεί στο τέλος να έρθει η ‘ώρα της πρόσκρουσης’. Ως το 2013 το αργότερο, αλλά ενδεχομένως και το 2012, μπορεί να δούμε να υλοποιείται μια τρομακτική θύελλα που θα περιλαμβάνει μια ύφεση διπλού πυθμένα στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια άτακτη χρεοκοπία ή και διάρρηξη της Ευρωζώνης και μια σκληρή προσγείωση της κινεζικής οικονομίας.
http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/2011-12-20-23-33-12-2011122046764/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου