Μήπως οι αγορές έχουν δίκιο;

Τώρα τελευταία τα κραχ και τα μίνι κραχ έχουν πάψει να αποτελούν είδηση.  Συνηθίζεται όμως έπειτα από κάθε σύνοδο κορυφής της Ε.Ε., να επικρατεί μια ευφορία, μια προσδοκία για ένα καλύτερο αύριο, προσδοκία που αποτυπώνεται σε πρόσκαιρες ανόδους έπειτα από κάθε ‘’επιτυχία’’.  Αυτή τη φορά η σύνοδος κορυφής δεν μπόρεσε ούτε καν να ανασχέσει για λίγο την κατρακύλα της παγκόσμιας οικονομίας.  Η Ευρώπη, παρά τους βαυκαλισμούς της, δεν πήρε ψήφο εμπιστοσύνης από τις αγορές, πράγμα μάλλον αναμενόμενο για τους γνώστες.  Έτσι γίναμε μάρτυρες μιας μαύρης Δευτέρας.  Και είδαμε πτώσεις εντυπωσιακές, με ηχηρότερη αυτή του δικού μας δείκτη FTSEB, ενός δείκτη που αποτυπώνει τις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες
και που έσκασε με ένα παταγώδες -9,5%.
Βέβαια και αυτό ήταν αναμενόμενο από καιρό και αποτελούσε παράδοξο η χρηματιστηριακή υπερεκτίμηση  των ελληνικών τραπεζών, που βρίσκονται ουσιαστικά πτωχευμένες, σε ένα ασαφές καθεστώς εκκαθάρισης εν λειτουργία,  ήδη από το 2009.  Έτσι οι Alpha και Eurobank, ο κολοσσός της ΝΑ Ευρώπης, προσεγγίζουν σιγά – σιγά τις πραγματικές τους αξίες, ενώ η Εθνική, η μεγάλη μας φίλη, παραμένει εντυπωσιακά ψηλά, αν αναλογιστεί κανείς την ποιότητα του δανειακού της χαρτοφυλακίου, παρά την κολοσσιαία πτώση -12,64% που υπέστη.
Γιατί η Ευρώπη δεν πείθει;
Οι προσπάθειες της Γερμανίας έχουν κουράσει.  Έχουν κουράσει στο βαθμό που πια γίνεται αντιληπτό ακόμα και από τους άσχετους ότι αποτελούν περισσότερο προτάσεις του στυλ ‘’άστο να το ξαναδούμε τον άλλο μήνα’’, παρά σοβαρές προσπάθειες επίλυσης ενός ζωτικού προβλήματος.  Φαίνεται σαν να μην έχουν αποφασίσει σε ποια Ευρώπη θέλουν να ζήσουν, σαν να μην έχουν αποφασίσει αν πραγματικά θέλουν μια ενωμένη Ευρώπη ή αρκούνται σε μια μικρή ζώνη γερμανικής επιρροής.  Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό για τους Γερμανούς, αφού ζούνε το δικό τους όνειρο πιστεύοντας ότι η κρίση είναι κάτι σαν τους Πακιστανούς πρόσφυγες, ότι δηλαδή είναι ένα εσωτερικό πρόβλημα των τεμπέληδων του νότου.  Έτσι βρισκόμαστε μπροστά στον κίνδυνο, μέχρι να αποφασίσουν οι Γερμανοί τι θέλουν, οι μεν Nότιοι να έχουμε εξαϋλωθεί, οι δε Γερμανοί να ξυπνήσουν ένα πρωί με τα σπρεντ στις 1000 μονάδες και τους Πακιστανούς στα φανάρια τους.
Έπειτα από τρία χρόνια ανελέητου πολέμου πάνω από το ελληνικό κουφάρι, η Ευρώπη δείχνει να χάνει τη μάχη με τις αγορές.  Δύο είναι οι βασικές αιτίες:

1. Οι μεσογειακές χώρες συνεχίζουν να παράγουν ελλείμματα (κυρίως λόγω δομικών προβλημάτων του ευρώ) και αδυνατούν να αναχρηματοδοτήσουν το χρέος τους.  Οι αγορές αρνούνται να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν ένα χρέος που χρήζει αναδιάρθρωσης άμεσα, για να καταστεί βιώσιμο.  Η χλιαρή απάντηση της Γερμανίας στο δομικό και άμεσο αυτό πρόβλημα είναι η επιβολή ενός μηχανιστικού τρόπου μηδενισμού των ελλειμμάτων.  Οι αγορές προεξοφλούν ότι μια τέτοια πρακτική θα σημάνει νέα ύφεση, νέα ανεργία και νέα έλλειψη ρευστότητας και τα χρηματιστήρια πέφτουν, αντιστρόφως ανάλογα προς τα επιτόκια των ομολόγων.  Μια τυπική διαφωνία προσδοκίας – πραγματικότητας.  Και εγώ πιστεύω ότι είναι νέος, έξυπνος και όμορφος, αλλά στο τέλος η Σκάρλετ πέφτει στον Μ.Ο.
2. Όσο τα επιτόκια ανεβαίνουν, γίνεται αντιληπτό ότι η Ιταλία και η Ισπανία θα πρέπει να αναζητήσουν τη βοήθεια ενός μηχανισμού στήριξης.  Τα πράγματα δεν είναι τόσο αθώα όσο ακούγονται, καθώς ένας τέτοιος μηχανισμός θα έπρεπε να διαθέτει αμύθητα κεφάλαια.  Και ενώ υπάρχει η σχετική πολιτική βούληση να βρεθούν τα κεφάλαια αυτά (κυρίως από τις ΗΠΑ), δεν υπάρχουν τα λεφτά.  Γιατί κανένας δεν είναι διατεθειμένος να ρισκάρει τεράστια ποσότητα ρευστού σε οικονομίες – πελάτες, που λόγω δομικών νομισματικών προβλημάτων παράγουν ελλείμματα, άρα θα είναι μαθηματικά αδύνατον να ανταποκριθούν στις μελλοντικές υποχρεώσεις τους.

Ουσιαστικά οι αγορές, που δεν είναι εξωγήινοι, ούτε καλικάντζαροι, ούτε σκοτεινά κέντρα εξουσίας στυγνών μασόνων , αλλά οι νοικοκυραίοι της διπλανής μας πόρτας,  εντοπίζουν και θέτουν ένα σοβαρό δίλλημα:   Κύριοι, ή θα προχωρήσετε σε γενναίες αναδιαρθρώσεις και θα διαλύσετε το προβληματικό σας νόμισμα, ή θα κάνετε το νόμισμά σας να λειτουργήσει σωστά, με κεντρική τράπεζα, κεντρική πολιτική διοίκηση, ενιαίους φορολογικούς κανόνες και μεταφορές κεφαλαίων από το κέντρο στην περιφέρεια, με άλλα λόγια ή θα κάνετε κράτος ή θα πάτε σπίτια σας.
Και επειδή αντιλαμβάνεστε ότι η Ευρώπη δεν είναι ακόμα σε θέση να φτιάξει κράτος, μάλλον θα συμβεί το δεύτερο.  Και πολύ φοβάμαι ότι οι πρώτοι που θα πάμε σπίτια μας θα είμαστε εμείς, είτε μας αναμορφώσει ο κατά τα άλλα συμπαθής κ. Φλούχτερ, είτε όχι.
Κακοφωνίξ
Υ.Γ. 1. Ξέρω ότι πολλοί αριστεροσαμαρικοί θα διαφωνήσετε αναφορικά με την ερμηνεία περί αγορών, αλλά αυτό είναι κάτι που μπορούμε να συζητήσουμε στο μέλλον.  Στο σημερινό πόνημα αναφέρεται με την έννοια ότι οι ‘’αγορές’’, πέρα από τους γνωστούς μηχανισμούς, οίκους, συμφέροντα κλπ, εκφράζουν τελικά (και) τις αγωνίες του μέσου αποταμιευτή.  Γιατί αποταμιευτής δεν είναι μόνο ο Σόρος, αλλά και η Μαρίκα στον δεύτερο.
Υ.Γ.2. Εμφανίζομαι αφοριστικός σχετικά με τον αν η Ευρώπη μπορεί να μετεξελιχθεί σε κρατική οντότητα, όχι γιατί δεν πιστεύω ή δεν θέλω κάτι τέτοιο, αλλά γιατί με τον τρόπο που το αντιλαμβάνονται και το επιδιώκουν οι Γερμανοί, θα μπορούσε να γίνει μόνο με τανκς (κανονικά ή οικονομικά).  Τους καταλαβαίνω απόλυτα, γιατί ούτε και σε εμένα θα άρεσε να ενωθεί η Ελλάδα με την Αλβανία και ο μέσος μισθός να συγκλίνει στα 400€.
 http://www.antinews.gr/2011/12/13/138285/