Η σύμβαση έκδοσης του ομολόγου είναι ένα τεχνικό νομικό κείμενο, που έχει πολλούς όρους. Ένας εξ αυτών είναι ο περιβόητος όρος περί «Εφαρμοστέου Δικαίου – Αρμοδιότητα Δικαστηρίων».
Είναι εύλογο και σύνηθες, ο εκδότης του ομολόγου, η χώρα μας στη συγκεκριμένη περίπτωση, να επιδιώκει την σύναψη της σύμβασης, με εφαρμοστέο δίκαιο το ελληνικό και αρμοδιότητα των ελληνικών δικαστηρίων, τόσο ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή της σύμβασης έκδοσης του ομολόγου, όσο και ως προς το δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης εις βάρος του οφειλέτη (της χώρας) αν για οποιονδήποτε λόγο από αυτούς που ορίζονται στη σύμβαση έκδοσης του Ομολόγου ή με βάση το θετό δίκαιο της χώρας του εκδότη
, συντρέχει λόγος καταγγελίας της σύμβασης έκδοσης του Ομολόγου και λήψης μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης από το δανειστή προκείμενου να προστατεύσει τα έννομα συμφέροντά του. Είναι απολύτως κατανοητό, ότι ο εκδότης έχει κάθε συμφέρον να επιτύχει την διασφάλιση της ρήτρας δωσιδικίας και εφαρμοστέου δικαίου ώστε αυτή να είναι ελληνική, διότι τα μέσα άμυνας που θα διαθέτει προκείμενου να προστατευθεί έναντι του δανειστή του είναι περισσότερα και ευχερέστερα να ασκηθούν. Στην όλη εξίσωση προσθέστε και το «πυρηνικό» όπλο του εκδότη. Την επίκληση δηλαδή της ρήτρας της ασυλίας του έναντι της τυχόν διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης κατά περιουσιακού του στοιχείου που πηγάζει από την έννοια της άσκησης της κυριαρχίας του.
Τι γίνεται όμως σε μια μη συνήθη διαδικασία όπως αυτή που βιώνει η χώρα μας εδώ και μερικούς μήνες; Θυμίζω εν τάχει, πως με βάση την Απόφαση της Συνόδου Κορυφής 26ης – 27ης 2011, συμφωνήθηκε (α) Η απομείωση της σχέσης του ελληνικού χρέους προς το ΑΕΠ να φτάσει το 120% το 2020, (β) Η εθελοντική συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών, (γ) Η εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων με ονομαστική μείωση του 50% επί του θεωρητικού ελληνικού χρέους που κατέχουν ιδιώτες επενδυτές, (δ) Η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών Τραπεζών με πρόγραμμα ύψους 30 δις Ευρώ και (ε) πληρουμένων των ανωτέρω προϋποθέσεων, η πρόσθετη χρηματοδότηση βάση νέου προγράμματος ύψους 100 δις Ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της απαραίτητης ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών Τραπεζών (αρχικώς υπολογιζόμενης σε περίπου 30 δις Ευρώ) από τον επίσημο τομέα (Κράτη, ΔΝΤ, ΕΚΤ, EFSF)
Δείτε όμως πως ορισμένες παράμετροι επηρεάζουν τις διαπραγματεύσεις με τους ιδιώτες επενδυτές. Στο ενδιάμεσο χρόνο μέχρι σήμερα και πριν προλάβει να στεγνώσει το μελάνι της απόφασης του Οκτωβρίου, όχι μόνο συζητείται η διεύρυνση του ύψους της ανταλλαγής ομολόγων από το 50%, σε υψηλότερο ποσοστό της ονομαστικής τους άξιας (60 – 70%), όχι μόνο επιδιώκεται χαμηλότερο τελικό συμβατικό επιτόκιο στα νέα ομόλογα που θα εκδοθούν με τη διαδικασία της ανταλλαγής, αλλά επιπρόσθετα επαπειλείται χρήση Ρητρών Συλλογικής Δράσης (CAC) για όσους ιδιώτες επενδυτές δεν επιδιώξουν τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων.
Θυμίζω εδώ ότι, από την αρχή της συζήτησης για το κούρεμα του ελληνικού χρέους, με μόνη και αποκλειστική τη συμμετοχή των Ιδιωτών Επενδυτών, ο μόνος πολιτικός στη χώρα που είχε εντοπίσει τις στρεβλώσεις αυτής της διαδικασίας και είχε τονίσει τις δυσχέρειες που θα μπορούσαν να προκύψουν εξ αυτής, ήταν ο Αντώνης Σαμαράς. Το κούρεμα έχει νόημα όταν είναι συνολικό και αφορά όλους. Είχε εγκαίρως επισημάνει ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ότι ο περιορισμός του κουρέματος στους ιδιώτες επενδυτές θα δημιουργούσε ανισομέρεια συμφερόντων και επιλεκτικές πρακτικές υπέρ των επισήμων φορέων δανεισμού, που με τη σειρά τους θα προκαλούσαν εμπλοκές στις όποιες διαπραγματεύσεις. Αυτό το ήξερε ο κ. Σαμαράς. Δυστυχώς όμως δεν διαπραγματεύτηκε ο ίδιος, πλην όμως επαληθεύτηκε. Έτσι, από τον Ιούλιο του 2011 και μετά από 4 μήνες, η κυβέρνηση ΓΑΠ μας οδήγησε σε μια άλλη απόφαση τον Οκτώβριο του 2011, με την οποία προέκυψε όχι μόνο υψηλότερο κούρεμα και μόνο για τους ιδιώτες επενδυτές, αλλά επετράπη, τόσο από τον ΓΑΠ όσο και από το νέο Πρωθυπουργό, η εκτεταμένη φημολογία, που μετά έγινε περίπου ημιεπίσημη θέση διαφόρων παραγόντων που επηρεάζουν την διαπραγμάτευση, για εφαρμογή πολύ πιο θεαματικών και σκληρών όρων για τους ιδιώτες δανειστές, σαν αυτούς που ανέφερα παραπάνω.
Η διαπραγμάτευση είναι μια διαδικασία που απαιτεί συμβιβασμούς. Ας δούμε ένα παράδειγμα. Ας υποθέσουμε ότι είστε δανειστής της χώρας μας. Έχετε ένα ελληνικού δικαίου και δικαστηρίων ομόλογο, πλήρους ρητρών ασυλίας, αξίας 2 δις, το αγοράσατε το 2007, με τόκο 4% και είναι να το πληρωθείτε το 2017. Με βάση την απόφαση του Οκτωβρίου, το ομόλογό σας θα ανταλλαχθεί με ένα άλλο, ενδεχομένως ελληνικού δικαίου και δικαστηρίων, πάλι πλήρους ρητρών ασυλίας, αξίας 1 δις, με τόκο 4,5% που θα πληρωθεί πχ το 2037. Μπορεί και να το κουβεντιάζατε. Αν όμως σε αυτά προσθέσω και μερικές άλλες παραμέτρους και σας πω ότι το ομόλογο που θα σας δοθεί θα είναι αξίας 750 εκ (περισσότερο κούρεμα), θα έχει τόκο 3% (λιγότερος τόκος), θα το πληρωθείτε το 2047 (περισσότερος χρόνος ωρίμανσης), και όλα αυτά με την επαπειλή της Δαμοκλείου Σπάθης της εφαρμογής Ρητρών Συλλογικής Δράσης που θα καθιστούσαν την εθελοντική σας συμμετοχή στην ανταλλαγή αδιάφορη, καθώς θα σας υποχρέωνα να συμμετάσχετε, είναι βέβαιο ότι θα «στραβώνατε».
Και τι θα ζητούσατε ως αντιστάθμισμα, ώστε να καθίσετε, έστω και έτσι, να το κουβεντιάσετε; Μεταξύ άλλων, φυσικά δύο πράγματα. Αφενός το δίκαιο που θα διέπει τα ομόλογα / την αρμοδιότητα των δικαστηρίων και αφετέρου την παραίτηση του εκδότη από τις ρήτρες ασυλίας του. Διότι (α) θα θέλετε, μετά από τέτοιο κούρεμα, έστω για τα εναπομείναντα χρήματά σας, να έχετε μια μεγαλύτερη προστασία, με βάση το δίκαιο του ενός δικαστή που θεωρείτε πιο αμερόληπτο έναντι των συμφερόντων σας και (β) θα θέλετε να διασφαλίσετε ότι, σε περίπτωση που αυτή η χώρα – εκδότης σας φέρει πάλι σε κατάσταση να απειλεί να αθετήσει πληρωμές ή να προβεί ξανά σε κούρεμα, να μπορείτε να λάβετε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης προκείμενου να προστατεύσετε τα έννομα συμφέροντά σας.
Είναι λοιπόν η απαίτηση του δανειστή ιδιώτη επενδυτή εύλογη; Κατά τη γνώμη μου είναι.
Διαπράττει έγκλημα όποιος Έλληνας πολιτικός την κάνει δεκτή; Εκεί η απάντηση έχει διαβαθμίσεις ανάλογα με το τι παραχωρείς στη διαπραγμάτευση και σε τι εύρος. Και εξηγώ.
Το εφαρμοστέο δίκαιο είναι μια έννοια που αφορά δύο πράγματα, ένα εμφανές και ένα αφανές. Το εμφανές είναι η ερμηνεία της σύμβασης. Αν ορίσεις πχ το αγγλικό, οι όροι της σύμβασης ερμηνεύονται από το αγγλικό δίκαιο. Το αφανές, είναι το δίκαιο με το οποίο θα γίνει η αναγκαστική εκτέλεση επί της περιουσίας της χώρας, σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά και ο δανειστής και κάτοχος του ομολόγου θέλει να ικανοποιηθεί με την αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος της περιουσίας αυτής. Δηλαδή είναι το δίκαιο που θα εφαρμοστεί για την εκτέλεση. Αν η περιουσία βρίσκεται στην Ελλάδα, θα γίνει εκτέλεση κατά το ελληνικό δίκαιο. Αν η περιουσία βρίσκεται στις Βρυξέλλες, θα γίνει εκτέλεση κατά το Βελγικό δίκαιο.
Η περιουσία της χώρας τώρα, χωρίζεται σε δημόσια και ιδιωτική. Δημόσια περιουσία είναι ο ορυκτός πλούτος, οι αιγιαλοί, οι δημόσιες εκτάσεις, η Ακρόπολη και τα άλλα μνημεία κλπ. Ιδιωτική περιουσία συνιστά πχ μια πολυκατοικία που έχει η χώρα στις Βρυξέλλες. Ή ένα ακίνητο που μισθώνει σε μια εταιρία. Ή οι μετοχές που κατέχει σε εισηγμένες εταιρίες σε διάφορες χρηματαγορές
Το ευκταίο σενάριο.
Όπως είπαμε παραπάνω, σε πρώτη φάση στη διαπραγμάτευση, ο εκδότης του ομολόγου, η χώρα, είναι ευκταίο να επιδιώκει την σύναψη της σύμβασης, με εφαρμοστέο δίκαιο το ελληνικό και αρμοδιότητα των ελληνικών δικαστηρίων, τόσο ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή της σύμβασης έκδοσης του ομολόγου, όσο και ως προς το δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης εις βάρος του οφειλέτη (της χώρας), χωρίς να παραιτηθεί από οποιαδήποτε ασυλία της ως προς την αναγκαστική εκτέλεση τόσο επί της Ιδιωτικής όσο και κυρίως επί της Δημόσιας περιουσίας της. Εκεί πρέπει να επιμείνουμε όσο μας παίρνει και όσο μπορούμε να πιέσουμε, πάντα έχοντας στο μυαλό ότι η διαδικασία ανταλλαγής πλέον έχει διανθιστεί και με έξτρα δυσμενείς παραμέτρους για τους ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι θα πιέσουν να ισοφαρίσουν κάπως αυτή τη «χασούρα» με κάτι άλλο.
Το εναλλακτικό σενάριο.
Ακόμα όμως και αν η χώρα αναγκαστεί να φύγει από την αρχική της θέση και να μπει σε διαπραγματεύσεις για τα θέματα αυτά, εν όψει όλων των παραμέτρων που ανέφερα και της στάθμισης των συμφερόντων της χώρας, τόσο σε σχέση με τους ιδιώτες δανειστές της όσο και έναντι του επίσημου φορέα (Κρατών και λοιπών Διεθνών Οργανισμών), υπάρχει γραμμή άμυνας.
Προσωπικά, μια διευθέτηση με την οποία θα δεχόταν η χώρα την εφαρμογή του αγγλικού δικαίου ως προς την ερμηνεία της σύμβαση έκδοσης ομολόγου, με αρμοδιότητα ξένων δικαστηρίων ως προς αυτή, υπό την προϋπόθεση ότι:
(α) θα αποδεχόταν μεν συμβατική παραίτηση από ασυλίες ως προς την εφαρμογή αποφάσεων δικαστηρίων και της εκτέλεσης επί της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου στο εξωτερικό και εσωτερικό, αλλά μόνο στο βαθμό που αυτό δεν προσκρούει σε αναγκαστικό νόμο και
(β) δεν θα αποδεχόταν συμβατική παραίτηση από ασυλίες, που τυχόν απολαμβάνει η χώρα σε σχέση με πράξεις εκτελέσεως κατά Δημοσίων περιουσιακών της στοιχείων τόσο στο εξωτερικό, όσο κυρίως στο εσωτερικό, δεν θα με τρόμαζε ιδιαίτερα.
Συμπέρασμα.
Αν η διαπραγμάτευση είναι μια διαδικασία επίτευξης συμβιβασμού, τότε για να έχει αποτέλεσμα, για να έχει διάρκεια το αποτέλεσμά της και να είναι καλόπιστη, πρέπει όλες οι πλευρές να βγουν από αυτή με την αίσθηση ότι έχουν πετύχει. Win – Win προσέγγιση, διασφαλίζει ηρεμία και αποδοχή του αποτελέσματος από όλες τις πλευρές.
Η ανεπάρκεια της Κυβέρνησης ΓΑΠ, οι παλινδρομήσεις των κορυφαίων, κατά τα άλλα, διαπραγματευτών της, μαζί με την διπλωματική ανυπαρξία της και την εκκωφαντική διαπραγματευτική της ένδεια, μας οδήγησαν σε δρόμο που μοιάζει με αδιέξοδο. Τώρα πρέπει να κουβεντιάσει η Κυβέρνηση Παπαδήμου, ένα ζήτημα και μια διαδικασία που, όπως είχε προβλέψει ο Σαμαράς, θα μας έφερνε μπροστά σε διλήμματα.
Το ζήτημα του εφαρμοστέου δικαίου μοιάζει να είναι μείζον, αλλά υπάρχουν άλλα ζητήματα πολύ πιο ακανθώδη που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Αναφέρω ενδεικτικά το είδος, η βαρύτητα και οι ρήτρες ειδικών εξασφαλίσεων (εγγυοδοσία, ενέχυρα, υποθήκες). Έτσι, αποκτά ιδιαίτερη σημασία το να έχουν όλοι οι πολιτικοί μας τα μάτια τους ανοικτά, και να είναι πονηρεμένοι, διότι υπάρχουν και άλλες παράμετροι και όροι της σύμβασης έκδοσης που χρήζουν εξονυχιστικής μελέτης και λυσσώδους διαπραγμάτευσης.
Και κάτι τελευταίο. Καραδοκεί η νέα δανειακή σύμβαση με το νέο μνημόνιο. Η διευθέτηση που θα επιτύχει η ελληνική κυβέρνηση στο PSI +, ίσως να αποτελέσει καλό πρόκριμα και εύλογο επιχείρημα, για ανάλογη βελτίωση των αντίστοιχων όρων της νέας δανειακής που σίγουρα, ενόσω μιλάμε, συγγράφεται σε κάποιο νομικό γραφείο του εξωτερικού.
Ιεροφάντης.
http://www.antinews.gr/2012/01/20/143630/
Είναι εύλογο και σύνηθες, ο εκδότης του ομολόγου, η χώρα μας στη συγκεκριμένη περίπτωση, να επιδιώκει την σύναψη της σύμβασης, με εφαρμοστέο δίκαιο το ελληνικό και αρμοδιότητα των ελληνικών δικαστηρίων, τόσο ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή της σύμβασης έκδοσης του ομολόγου, όσο και ως προς το δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης εις βάρος του οφειλέτη (της χώρας) αν για οποιονδήποτε λόγο από αυτούς που ορίζονται στη σύμβαση έκδοσης του Ομολόγου ή με βάση το θετό δίκαιο της χώρας του εκδότη
, συντρέχει λόγος καταγγελίας της σύμβασης έκδοσης του Ομολόγου και λήψης μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης από το δανειστή προκείμενου να προστατεύσει τα έννομα συμφέροντά του. Είναι απολύτως κατανοητό, ότι ο εκδότης έχει κάθε συμφέρον να επιτύχει την διασφάλιση της ρήτρας δωσιδικίας και εφαρμοστέου δικαίου ώστε αυτή να είναι ελληνική, διότι τα μέσα άμυνας που θα διαθέτει προκείμενου να προστατευθεί έναντι του δανειστή του είναι περισσότερα και ευχερέστερα να ασκηθούν. Στην όλη εξίσωση προσθέστε και το «πυρηνικό» όπλο του εκδότη. Την επίκληση δηλαδή της ρήτρας της ασυλίας του έναντι της τυχόν διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης κατά περιουσιακού του στοιχείου που πηγάζει από την έννοια της άσκησης της κυριαρχίας του.
Τι γίνεται όμως σε μια μη συνήθη διαδικασία όπως αυτή που βιώνει η χώρα μας εδώ και μερικούς μήνες; Θυμίζω εν τάχει, πως με βάση την Απόφαση της Συνόδου Κορυφής 26ης – 27ης 2011, συμφωνήθηκε (α) Η απομείωση της σχέσης του ελληνικού χρέους προς το ΑΕΠ να φτάσει το 120% το 2020, (β) Η εθελοντική συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών, (γ) Η εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων με ονομαστική μείωση του 50% επί του θεωρητικού ελληνικού χρέους που κατέχουν ιδιώτες επενδυτές, (δ) Η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών Τραπεζών με πρόγραμμα ύψους 30 δις Ευρώ και (ε) πληρουμένων των ανωτέρω προϋποθέσεων, η πρόσθετη χρηματοδότηση βάση νέου προγράμματος ύψους 100 δις Ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της απαραίτητης ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών Τραπεζών (αρχικώς υπολογιζόμενης σε περίπου 30 δις Ευρώ) από τον επίσημο τομέα (Κράτη, ΔΝΤ, ΕΚΤ, EFSF)
Δείτε όμως πως ορισμένες παράμετροι επηρεάζουν τις διαπραγματεύσεις με τους ιδιώτες επενδυτές. Στο ενδιάμεσο χρόνο μέχρι σήμερα και πριν προλάβει να στεγνώσει το μελάνι της απόφασης του Οκτωβρίου, όχι μόνο συζητείται η διεύρυνση του ύψους της ανταλλαγής ομολόγων από το 50%, σε υψηλότερο ποσοστό της ονομαστικής τους άξιας (60 – 70%), όχι μόνο επιδιώκεται χαμηλότερο τελικό συμβατικό επιτόκιο στα νέα ομόλογα που θα εκδοθούν με τη διαδικασία της ανταλλαγής, αλλά επιπρόσθετα επαπειλείται χρήση Ρητρών Συλλογικής Δράσης (CAC) για όσους ιδιώτες επενδυτές δεν επιδιώξουν τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων.
Θυμίζω εδώ ότι, από την αρχή της συζήτησης για το κούρεμα του ελληνικού χρέους, με μόνη και αποκλειστική τη συμμετοχή των Ιδιωτών Επενδυτών, ο μόνος πολιτικός στη χώρα που είχε εντοπίσει τις στρεβλώσεις αυτής της διαδικασίας και είχε τονίσει τις δυσχέρειες που θα μπορούσαν να προκύψουν εξ αυτής, ήταν ο Αντώνης Σαμαράς. Το κούρεμα έχει νόημα όταν είναι συνολικό και αφορά όλους. Είχε εγκαίρως επισημάνει ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ότι ο περιορισμός του κουρέματος στους ιδιώτες επενδυτές θα δημιουργούσε ανισομέρεια συμφερόντων και επιλεκτικές πρακτικές υπέρ των επισήμων φορέων δανεισμού, που με τη σειρά τους θα προκαλούσαν εμπλοκές στις όποιες διαπραγματεύσεις. Αυτό το ήξερε ο κ. Σαμαράς. Δυστυχώς όμως δεν διαπραγματεύτηκε ο ίδιος, πλην όμως επαληθεύτηκε. Έτσι, από τον Ιούλιο του 2011 και μετά από 4 μήνες, η κυβέρνηση ΓΑΠ μας οδήγησε σε μια άλλη απόφαση τον Οκτώβριο του 2011, με την οποία προέκυψε όχι μόνο υψηλότερο κούρεμα και μόνο για τους ιδιώτες επενδυτές, αλλά επετράπη, τόσο από τον ΓΑΠ όσο και από το νέο Πρωθυπουργό, η εκτεταμένη φημολογία, που μετά έγινε περίπου ημιεπίσημη θέση διαφόρων παραγόντων που επηρεάζουν την διαπραγμάτευση, για εφαρμογή πολύ πιο θεαματικών και σκληρών όρων για τους ιδιώτες δανειστές, σαν αυτούς που ανέφερα παραπάνω.
Η διαπραγμάτευση είναι μια διαδικασία που απαιτεί συμβιβασμούς. Ας δούμε ένα παράδειγμα. Ας υποθέσουμε ότι είστε δανειστής της χώρας μας. Έχετε ένα ελληνικού δικαίου και δικαστηρίων ομόλογο, πλήρους ρητρών ασυλίας, αξίας 2 δις, το αγοράσατε το 2007, με τόκο 4% και είναι να το πληρωθείτε το 2017. Με βάση την απόφαση του Οκτωβρίου, το ομόλογό σας θα ανταλλαχθεί με ένα άλλο, ενδεχομένως ελληνικού δικαίου και δικαστηρίων, πάλι πλήρους ρητρών ασυλίας, αξίας 1 δις, με τόκο 4,5% που θα πληρωθεί πχ το 2037. Μπορεί και να το κουβεντιάζατε. Αν όμως σε αυτά προσθέσω και μερικές άλλες παραμέτρους και σας πω ότι το ομόλογο που θα σας δοθεί θα είναι αξίας 750 εκ (περισσότερο κούρεμα), θα έχει τόκο 3% (λιγότερος τόκος), θα το πληρωθείτε το 2047 (περισσότερος χρόνος ωρίμανσης), και όλα αυτά με την επαπειλή της Δαμοκλείου Σπάθης της εφαρμογής Ρητρών Συλλογικής Δράσης που θα καθιστούσαν την εθελοντική σας συμμετοχή στην ανταλλαγή αδιάφορη, καθώς θα σας υποχρέωνα να συμμετάσχετε, είναι βέβαιο ότι θα «στραβώνατε».
Και τι θα ζητούσατε ως αντιστάθμισμα, ώστε να καθίσετε, έστω και έτσι, να το κουβεντιάσετε; Μεταξύ άλλων, φυσικά δύο πράγματα. Αφενός το δίκαιο που θα διέπει τα ομόλογα / την αρμοδιότητα των δικαστηρίων και αφετέρου την παραίτηση του εκδότη από τις ρήτρες ασυλίας του. Διότι (α) θα θέλετε, μετά από τέτοιο κούρεμα, έστω για τα εναπομείναντα χρήματά σας, να έχετε μια μεγαλύτερη προστασία, με βάση το δίκαιο του ενός δικαστή που θεωρείτε πιο αμερόληπτο έναντι των συμφερόντων σας και (β) θα θέλετε να διασφαλίσετε ότι, σε περίπτωση που αυτή η χώρα – εκδότης σας φέρει πάλι σε κατάσταση να απειλεί να αθετήσει πληρωμές ή να προβεί ξανά σε κούρεμα, να μπορείτε να λάβετε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης προκείμενου να προστατεύσετε τα έννομα συμφέροντά σας.
Είναι λοιπόν η απαίτηση του δανειστή ιδιώτη επενδυτή εύλογη; Κατά τη γνώμη μου είναι.
Διαπράττει έγκλημα όποιος Έλληνας πολιτικός την κάνει δεκτή; Εκεί η απάντηση έχει διαβαθμίσεις ανάλογα με το τι παραχωρείς στη διαπραγμάτευση και σε τι εύρος. Και εξηγώ.
Το εφαρμοστέο δίκαιο είναι μια έννοια που αφορά δύο πράγματα, ένα εμφανές και ένα αφανές. Το εμφανές είναι η ερμηνεία της σύμβασης. Αν ορίσεις πχ το αγγλικό, οι όροι της σύμβασης ερμηνεύονται από το αγγλικό δίκαιο. Το αφανές, είναι το δίκαιο με το οποίο θα γίνει η αναγκαστική εκτέλεση επί της περιουσίας της χώρας, σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά και ο δανειστής και κάτοχος του ομολόγου θέλει να ικανοποιηθεί με την αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος της περιουσίας αυτής. Δηλαδή είναι το δίκαιο που θα εφαρμοστεί για την εκτέλεση. Αν η περιουσία βρίσκεται στην Ελλάδα, θα γίνει εκτέλεση κατά το ελληνικό δίκαιο. Αν η περιουσία βρίσκεται στις Βρυξέλλες, θα γίνει εκτέλεση κατά το Βελγικό δίκαιο.
Η περιουσία της χώρας τώρα, χωρίζεται σε δημόσια και ιδιωτική. Δημόσια περιουσία είναι ο ορυκτός πλούτος, οι αιγιαλοί, οι δημόσιες εκτάσεις, η Ακρόπολη και τα άλλα μνημεία κλπ. Ιδιωτική περιουσία συνιστά πχ μια πολυκατοικία που έχει η χώρα στις Βρυξέλλες. Ή ένα ακίνητο που μισθώνει σε μια εταιρία. Ή οι μετοχές που κατέχει σε εισηγμένες εταιρίες σε διάφορες χρηματαγορές
Το ευκταίο σενάριο.
Όπως είπαμε παραπάνω, σε πρώτη φάση στη διαπραγμάτευση, ο εκδότης του ομολόγου, η χώρα, είναι ευκταίο να επιδιώκει την σύναψη της σύμβασης, με εφαρμοστέο δίκαιο το ελληνικό και αρμοδιότητα των ελληνικών δικαστηρίων, τόσο ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή της σύμβασης έκδοσης του ομολόγου, όσο και ως προς το δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης εις βάρος του οφειλέτη (της χώρας), χωρίς να παραιτηθεί από οποιαδήποτε ασυλία της ως προς την αναγκαστική εκτέλεση τόσο επί της Ιδιωτικής όσο και κυρίως επί της Δημόσιας περιουσίας της. Εκεί πρέπει να επιμείνουμε όσο μας παίρνει και όσο μπορούμε να πιέσουμε, πάντα έχοντας στο μυαλό ότι η διαδικασία ανταλλαγής πλέον έχει διανθιστεί και με έξτρα δυσμενείς παραμέτρους για τους ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι θα πιέσουν να ισοφαρίσουν κάπως αυτή τη «χασούρα» με κάτι άλλο.
Το εναλλακτικό σενάριο.
Ακόμα όμως και αν η χώρα αναγκαστεί να φύγει από την αρχική της θέση και να μπει σε διαπραγματεύσεις για τα θέματα αυτά, εν όψει όλων των παραμέτρων που ανέφερα και της στάθμισης των συμφερόντων της χώρας, τόσο σε σχέση με τους ιδιώτες δανειστές της όσο και έναντι του επίσημου φορέα (Κρατών και λοιπών Διεθνών Οργανισμών), υπάρχει γραμμή άμυνας.
Προσωπικά, μια διευθέτηση με την οποία θα δεχόταν η χώρα την εφαρμογή του αγγλικού δικαίου ως προς την ερμηνεία της σύμβαση έκδοσης ομολόγου, με αρμοδιότητα ξένων δικαστηρίων ως προς αυτή, υπό την προϋπόθεση ότι:
(α) θα αποδεχόταν μεν συμβατική παραίτηση από ασυλίες ως προς την εφαρμογή αποφάσεων δικαστηρίων και της εκτέλεσης επί της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου στο εξωτερικό και εσωτερικό, αλλά μόνο στο βαθμό που αυτό δεν προσκρούει σε αναγκαστικό νόμο και
(β) δεν θα αποδεχόταν συμβατική παραίτηση από ασυλίες, που τυχόν απολαμβάνει η χώρα σε σχέση με πράξεις εκτελέσεως κατά Δημοσίων περιουσιακών της στοιχείων τόσο στο εξωτερικό, όσο κυρίως στο εσωτερικό, δεν θα με τρόμαζε ιδιαίτερα.
Συμπέρασμα.
Αν η διαπραγμάτευση είναι μια διαδικασία επίτευξης συμβιβασμού, τότε για να έχει αποτέλεσμα, για να έχει διάρκεια το αποτέλεσμά της και να είναι καλόπιστη, πρέπει όλες οι πλευρές να βγουν από αυτή με την αίσθηση ότι έχουν πετύχει. Win – Win προσέγγιση, διασφαλίζει ηρεμία και αποδοχή του αποτελέσματος από όλες τις πλευρές.
Η ανεπάρκεια της Κυβέρνησης ΓΑΠ, οι παλινδρομήσεις των κορυφαίων, κατά τα άλλα, διαπραγματευτών της, μαζί με την διπλωματική ανυπαρξία της και την εκκωφαντική διαπραγματευτική της ένδεια, μας οδήγησαν σε δρόμο που μοιάζει με αδιέξοδο. Τώρα πρέπει να κουβεντιάσει η Κυβέρνηση Παπαδήμου, ένα ζήτημα και μια διαδικασία που, όπως είχε προβλέψει ο Σαμαράς, θα μας έφερνε μπροστά σε διλήμματα.
Το ζήτημα του εφαρμοστέου δικαίου μοιάζει να είναι μείζον, αλλά υπάρχουν άλλα ζητήματα πολύ πιο ακανθώδη που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Αναφέρω ενδεικτικά το είδος, η βαρύτητα και οι ρήτρες ειδικών εξασφαλίσεων (εγγυοδοσία, ενέχυρα, υποθήκες). Έτσι, αποκτά ιδιαίτερη σημασία το να έχουν όλοι οι πολιτικοί μας τα μάτια τους ανοικτά, και να είναι πονηρεμένοι, διότι υπάρχουν και άλλες παράμετροι και όροι της σύμβασης έκδοσης που χρήζουν εξονυχιστικής μελέτης και λυσσώδους διαπραγμάτευσης.
Και κάτι τελευταίο. Καραδοκεί η νέα δανειακή σύμβαση με το νέο μνημόνιο. Η διευθέτηση που θα επιτύχει η ελληνική κυβέρνηση στο PSI +, ίσως να αποτελέσει καλό πρόκριμα και εύλογο επιχείρημα, για ανάλογη βελτίωση των αντίστοιχων όρων της νέας δανειακής που σίγουρα, ενόσω μιλάμε, συγγράφεται σε κάποιο νομικό γραφείο του εξωτερικού.
Ιεροφάντης.
http://www.antinews.gr/2012/01/20/143630/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου