διεύθυνση επικοινωνίας delios2010@gmail.com

10 Ιαν 2012

Θρίαμβος Σαρκοζί: «Tobin tax» στις χρηματιστηριακές συναλλαγές... Ok!

Της Ζέζας Ζήκου
Aυτό που βιώνει κυρίως η χώρα μας και η Ισπανία, το ζουν όλες οι κυβερνήσεις. Πρόκειται για μια κόλαση ανεργίας. Οι λαοί θυσιάζονται στη μέγγενη της δημοσιονομικής εξυγίανσης για να μειωθούν τα δημόσια ελλείμματα και χρέη αφού πρέπει να ισοσκελιστούν οι προϋπολογισμοί. Η ευημερία των τελευταίων ετών όπως είχε διαμορφωθεί με τα τρομακτικά κέρδη και με την έστω μέτρια αύξηση των μισθών, ήταν απόρροια της τεράστιας «φούσκας» της αγοράς ακινήτων στις ΗΠΑ και σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, που πυροδότησε την τεράστια «φούσκα» του χρηματοοικονομικού και του τραπεζικού συστήματος. Τώρα, πρέπει να πληρώσουν οι τραπεζίτες. Τους δυστυχείς...
Η επιβολή διεθνούς φορολόγησης έχει καταστεί το φλογερό αίτημα των πολιτοκολογούντων Ευρωπαίων, κυρίως Γερμανών και Γάλλων, επί σειράν ετών. O Zοσπέν και ο Σρέντερ είχαν προτείνει τον «φόρο Tobin» από το 2001, αλλά τότε η Eυρωπαϊκή Eπιτροπή ήταν πλήρως αντίθετη επειδή η εφαρμογή μιας τέτοιας ιδέας θίγει τους κανονισμούς που διέπουν την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων μεταξύ των χωρών-μελών. H ιδέα ανήκει στον Aμερικανό οικονομολόγο James Tobin που βραβεύτηκε με Νομπέλ Oικονομίας το 1978. Tη διατύπωσε το 1972 και την προτείνει τώρα ξανά ο Γάλλος πρόεδρος έχοντας την επίσημη υποστήριξη της Μέρκελ... Ok!
Ο βραβευμένος με Νομπέλ οικονομολόγος και μαθητής του Kέινς, James Tobin, ήταν ο πρώτος που αναφέρθηκε στην ιδέα ενός παγκόσμιου φόρου συναλλαγών -για την αγορά συναλλάγματος- το 1972. Ηδη και η Eυρωπαϊκή Eπιτροπή έχει προτείνει την επιβολή «φόρου Tobin» επί των χρηματιστικών συναλλαγών τραπεζών, ασφαλιστικών και χρηματιστηριακών εταιρειών, συνταξιοδοτικών Ταμείων, hedge funds κ. λπ. στην Ευρωπαϊκή Ενωση από το 2014, που θα αποφέρει περίπου 57 δισ. ευρώ τον χρόνο.
Ο πρόεδρος Σαρκοζί τόνισε χθες ότι τόσο ο ίδιος, όσο και η καγκελάριος Μέρκελ πιστεύουν στην αρχή του συγκεκριμένου φόρου, καθώς θα πρέπει κάποτε να αποκατασταθούν οι αδικίες που προέκυψαν από τις πρακτικές των τραπεζών, στις οποίες απέδωσε την ευθύνη για την κρίση. Από την πλευρά της η φράου Μέρκελ δήλωσε ότι «προσωπικά» συμφωνεί με τον Γάλλο πρόεδρο και θεωρεί απαραίτητη την επιβολή του φόρου, εν ανάγκη και μόνο στην Ευρωζώνη, αν δεν συμφωνήσουν όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Μήπως, όμως, πρόκειται για αυταπάτη; Η φορολόγηση των τραπεζών σε διεθνές επίπεδο θα τις υποχρεώσει να πληρώσουν τα μελλοντικά πακέτα διάσωσης, λένε. Η στάση των ΗΠΑ και της Βρετανίας ήταν πάντα αρνητική, αλλά την πρόταση την έχει υποστηρίξει σθεναρώς ο νομπελίστας Οικονομίας Πολ Κρούγκμαν. Επίσης, και ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας, Γκόρντον Μπράουν, είχε ταχθεί υπέρ της επιβολής φόρου στις συναλλαγές μεταξύ τραπεζών. Ομως, υπήρξε ηχηρή διάσταση απόψεων με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα και εγκαταλείφθηκε η ιδέα.
Αν και πολύ συχνά παρουσιάζονται ως ένα ριζοσπαστικό μέτρο, οι «φόροι Tobin» στις κεφαλαιακές συναλλαγές είναι στην πραγματικότητα αρκετά διαδεδομένοι. Τα τέλη χαρτοσήμου που καταβάλλονται με την αγορά βρετανικών μετοχών επιβιώνουν από την εποχή του Κέινς, ωστόσο πλέον είναι αρκετά εύκολο να παρακαμφθούν από τους επενδυτές που χρησιμοποιούν παράγωγα. Ουσιαστικά, τέτοιου είδους μέτρα είναι χρήσιμα μόνο αν περνούν το τεστ των φόρων: να αυξάνουν δηλαδή τα έσοδα χωρίς να βλάπτουν υπερβολικά τις τιμές και τις επιχειρήσεις. Αλλά δεν περνούν το τεστ. Συχνά είναι τόσο εύκολο να τα αποφύγει κανείς, που δεν φέρνουν έσοδα.
Το πείραμα της Σουηδίας των υπέρογκων εισφορών επί των συναλλαγών μετοχών, ομολόγων και παραγώγων που εφαρμόστηκε στη δεκαετία του ’80 εγκαταλείφθηκε το 1991, αφού πρώτα οδήγησε στην απότομη πτώση του όγκου συναλλαγών. Οι επενδυτές της Σουηδίας διέφυγαν του φόρου με το να συναλλάσσονται στο εξωτερικό.
Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι ένας «φόρος Tobin» είναι ένας ανεπαρκής τρόπος για την αντιμετώπιση των μεγάλων αμαρτιών του χρηματοοικονομικού κλάδου, καθώς ο όγκος των συναλλαγών είναι μια κακή ένδειξη για το μέγεθος, την ανάληψη κινδύνων ή την πολυπλοκότητα των τραπεζών. Θα τιμωρήσει τις συναλλαγές «υψηλών συχνοτήτων», κάτι που ωστόσο είχε δευτερεύουσα συνεισφορά στην κρίση. Επίσης, ένας «φόρος Tobin» δεν θα συμβάλει στην πρόληψη μιας φούσκας. Οι επενδυτές που επιθυμούν να διαπραγματευθούν σε αγορές όπου οι τιμές είναι ήδη υψηλές δεν θα αποθαρρυνθούν από μια μικρή εισφορά, όπως ένας «φόρος Tobin». O χρηματιστηριακός κλάδος θέλει επισκευή, αλλά ένας τέτοιος φόρος είναι το λάθος εργαλείο για τη δουλειά.
 http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_10/01/2012_1297306

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου