Κάποτε οι ανθρωπολόγοι, οι ψυχαναλυτές και καμιά καινούρια επιστήμη
που θα μπορεί να φτάσει στα έγκατα της ανθρώπινης ψυχής, ίσως καταλάβουν
ποιό είναι το πρόβλημα μας ως κοινωνία και γιατί από τότε που υπάρχουμε
σαν λαός προσπαθούμε με τόση...συνέπεια και επιμονή να
αυτοκαταστραφούμε. Δεν νομίζω να υπάρχει άλλη κοινωνία στον πολιτισμένο
κόσμο που να μισιέται τόσο πολύ μεταξύ της σε σημείο που (στην
κυριολεξία) να θέλει να βγάλει καθημερινά ο ένας το μάτι του άλλου.
Αυτό το μίσος για τον άλλο το βλέπουμε καθημερινά παντού: Στους εργασιακούς χώρους, στον δημόσιο και στον ιδιωτικό βίο των Ελλήνων. Ο Έλληνας δεν ενδιαφέρεται τόσο να πάει μπροστά ο ίδιος, όσο να καταστραφεί ο διπλανός του. Και δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόλαυση για τον Έλληνα απο το να βλέπει τον άλλο να καταστρέφεται και να δυστυχεί.
Δεν ξέρω τι λένε οι ειδικοί για αυτήν την εθνική μας αναπηρία, ούτε αν φταίει η ελληνίδα μάνα που μεγαλώνει τα παιδιά της με καχυποψία για τον άλλο, λες και τα προετοιμάζει για να ζήσουν στην ζούγκλα. Δεν ξέρω αν το πρόβλημα είναι γονιδιακό, κοινωνικό, ιστορικό, πολιτισμικό, όλα μαζί, ή κάποιο άλλο, που μας διαφεύγει. Ξέρω όμως ότι αυτό το δηλητήριο του φθόνου είναι η πηγή της συλλογικής κακοδαιμονίας που μας φέρνει συστηματικά στο χείλος του γκρεμού, ξαναρχίζοντας σχεδόν απο το μηδέν και καταλήγοντας πάντα σε ένα νέο αδέξοδο.
Προφανώς, δεν υποτιμώ τα ανθρώπινα ένστικτα που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι και δημιουργικά. Η «ζήλια», ας πούμε, όταν είναι διαχειρίσιμη μπορεί να είναι ένα κίνητρο. Ενα κίνητρο, όχι για να καταστρέψεις τον άλλο, αλλά για να τον ξεπεράσεις με τίμια μέσα.
Αλλες κοινωνίες, που πέρασαν εγκαίρως από το στάδιο του πολιτισμού, μπόρεσαν να διαχειριστούν αυτά τα πρωτόγονα ένστικτα επινοώντας κάποια αντισώματα. Η αξιοκρατία, ας πούμε, είναι ένα είδος αστυνομίας του ενστίκτου, που αποκαθιστά ένα κοινώς αποδεκτό κανόνα. Είσαι καλύτερος και μπορείς; Θα μπας μπροστά και η κοινωνία θα εγγυηθεί τους κανόνες. Είναι τυχαίο ότι στην Ελλάδα η αξιοκρατία έμεινε συχνά εκτός κοινωνίας; Δέστε πόσες επιχειρήσεις που διοικήθηκαν με οικογενειοκρατικά κριτήρια έσβησαν, όταν ολοκληρώθηκε ο κύκλος του ιδρυτή τους και πέρασε η διοίκηση στους εμφανώς ανίκανους κληρονόμους του!
Το φαινόμενο της «Χρυσής Αυγής» που είναι δημιούργημα της κρίσης και της ανικανότητας της νεόπλουτης αστικής τάξης να διατυπώσει ένα αξιακό σύστημα, είναι σύμπτωμα του φθόνου. Είναι φυσικά και πολλά άλλα, όμως είναι κυρίως παιδί του φθόνου! Της εκδίκησης -καλύτερα- που γεννά ο φθόνος! Δεν ξέρω αν ως κοινωνία θα σωθούμε και αυτήν την φορά. Ξέρω όμως γιατί φτάσαμε ώς εδώ και πόσο εύκολο είναι να πάμε και πιο κάτω. Πολύ φοβάμαι όμως, ότι ακόμα και αν σωθούμε, αν δεν σκοτώσουμε τις αιτίες που γεννούν τον φθόνο, θα καταλήξουμε γρήγορα στα ίδια...
Αυτό το μίσος για τον άλλο το βλέπουμε καθημερινά παντού: Στους εργασιακούς χώρους, στον δημόσιο και στον ιδιωτικό βίο των Ελλήνων. Ο Έλληνας δεν ενδιαφέρεται τόσο να πάει μπροστά ο ίδιος, όσο να καταστραφεί ο διπλανός του. Και δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόλαυση για τον Έλληνα απο το να βλέπει τον άλλο να καταστρέφεται και να δυστυχεί.
Δεν ξέρω τι λένε οι ειδικοί για αυτήν την εθνική μας αναπηρία, ούτε αν φταίει η ελληνίδα μάνα που μεγαλώνει τα παιδιά της με καχυποψία για τον άλλο, λες και τα προετοιμάζει για να ζήσουν στην ζούγκλα. Δεν ξέρω αν το πρόβλημα είναι γονιδιακό, κοινωνικό, ιστορικό, πολιτισμικό, όλα μαζί, ή κάποιο άλλο, που μας διαφεύγει. Ξέρω όμως ότι αυτό το δηλητήριο του φθόνου είναι η πηγή της συλλογικής κακοδαιμονίας που μας φέρνει συστηματικά στο χείλος του γκρεμού, ξαναρχίζοντας σχεδόν απο το μηδέν και καταλήγοντας πάντα σε ένα νέο αδέξοδο.
Προφανώς, δεν υποτιμώ τα ανθρώπινα ένστικτα που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι και δημιουργικά. Η «ζήλια», ας πούμε, όταν είναι διαχειρίσιμη μπορεί να είναι ένα κίνητρο. Ενα κίνητρο, όχι για να καταστρέψεις τον άλλο, αλλά για να τον ξεπεράσεις με τίμια μέσα.
Αλλες κοινωνίες, που πέρασαν εγκαίρως από το στάδιο του πολιτισμού, μπόρεσαν να διαχειριστούν αυτά τα πρωτόγονα ένστικτα επινοώντας κάποια αντισώματα. Η αξιοκρατία, ας πούμε, είναι ένα είδος αστυνομίας του ενστίκτου, που αποκαθιστά ένα κοινώς αποδεκτό κανόνα. Είσαι καλύτερος και μπορείς; Θα μπας μπροστά και η κοινωνία θα εγγυηθεί τους κανόνες. Είναι τυχαίο ότι στην Ελλάδα η αξιοκρατία έμεινε συχνά εκτός κοινωνίας; Δέστε πόσες επιχειρήσεις που διοικήθηκαν με οικογενειοκρατικά κριτήρια έσβησαν, όταν ολοκληρώθηκε ο κύκλος του ιδρυτή τους και πέρασε η διοίκηση στους εμφανώς ανίκανους κληρονόμους του!
Το φαινόμενο της «Χρυσής Αυγής» που είναι δημιούργημα της κρίσης και της ανικανότητας της νεόπλουτης αστικής τάξης να διατυπώσει ένα αξιακό σύστημα, είναι σύμπτωμα του φθόνου. Είναι φυσικά και πολλά άλλα, όμως είναι κυρίως παιδί του φθόνου! Της εκδίκησης -καλύτερα- που γεννά ο φθόνος! Δεν ξέρω αν ως κοινωνία θα σωθούμε και αυτήν την φορά. Ξέρω όμως γιατί φτάσαμε ώς εδώ και πόσο εύκολο είναι να πάμε και πιο κάτω. Πολύ φοβάμαι όμως, ότι ακόμα και αν σωθούμε, αν δεν σκοτώσουμε τις αιτίες που γεννούν τον φθόνο, θα καταλήξουμε γρήγορα στα ίδια...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου