Κατά την τελευταία δεκαετία, ήταν το σιδηρομετάλλευμα, ο χαλκός ή ο χρυσός που
πρωταγωνιστούσαν στην κατάταξη με τις ετήσιες αυξήσεις τιμών στην αγορά
εμπορευμάτων. Φέτος, όμως, είναι μια πολύ πιο «ταπεινή» πρώτη ύλη που
αντικαθιστά τα μέταλλα στην πρώτη θέση: Το μαύρο τσάι. Η πολύ δυναμική παρουσία του τσαγιού (έχει ενισχυθεί περίπου 50% από τον Ιανουάριο) περιγράφει
όλη την ιστορία που εκτυλίχθηκε το 2012, όπου οι δυσμενείς καιρικές
συνθήκες σε καίριες παραγωγικές περιοχές του πλανήτη, δημιούργησαν εντυπωσιακό ράλι τιμών σε όλο σχεδόν το φάσμα των αγροτικών προϊόντων. Η τιμή του σταριού, του πιο σημαντικού εμπορεύματος για την παγκόσμια διατροφική ασφάλεια, αποκομίζει κέρδη 20% και πλέον στην φετινή χρονιά. Το καλαμπόκι και η σόγια
ακολουθούν από κοντά. Σε σύγκριση με την εκτίναξη των τιμών εδώδιμων εμπορευμάτων, οι τιμές του πετρελαίου έχουν ενισχυθεί μόνο 2%, του χαλκού 3% και του χρυσού 5%. Η τιμή του σιδηρομεταλλεύματος έχει πέσει 2%.
Η τρέχουσα εκτίναξη στις τιμές των αγροτικών προϊόντων είναι η τρίτη από το 2007, γεγονός που κάνει ορισμένους παράγοντες των αγορών να φοβούνται ότι υπάρχει διαρθρωτικό πρόβλημα το οποίο προκλήθηκε από σειρά παραγόντων: Από την κλιματική αλλαγή μέχρι τις πολυετείς ανεπαρκείς επενδύσεις στην αγροτική παραγωγή.
Ο David Nelson, global strategist της ολλανδικής Rabobank που είναι από τους μεγαλύτερους πιστωτές στην αγροτική βιομηχανία, αναφέρει ότι οι «διαρθρωτικά υψηλότερες και πιο ευμετάβλητες τιμές» θα επιμείνουν και στο μέλλον. «Πιστεύω ότι θα είναι ο νέος κανόνας,» σχολίασε.
Ο πρώτος κύκλος μεγάλων αυξήσεων τιμών ήταν το 2007-08, όταν το κόστος για το στάρι, το ρύζι, το καλαμπόκι και την σόγια εκτινάχθηκε σε ιστορικό ρεκόρ, προκαλώντας την πρώτη διεθνή κρίση τροφίμων σε 30 χρόνια. Ο δεύτερος κύκλος εκτίναξης τιμών εκδηλώθηκε το 2010-11 όταν ο «σιτοβολώνας» στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, όπου Ρωσία, Ουκρανία και Καζακστάν παράγουν το ένα τρίτο της διεθνούς παραγωγής σίτου, υπέστη μεγάλη μείωση παραγωγής. Το αποτέλεσμα ήταν να απαγορεύσει η Ρωσία τις εξαγωγές σιτηρών, προκαλώντας σοκ στους αγοραστές της από την Μέση Ανατολή και την Βόρειο Αφρική.
Στην φετινή χρονιά εκδηλώνεται ο τρίτος κύκλος αυξήσεων τιμών, με το καλαμπόκι να ανέρχεται σε επίπεδα ρεκόρ. «Ενοχος» θεωρείται ο κακός καιρός που επικρατεί σε όλες σχεδόν τις παραγωγικές περιοχές του πλανήτη: Την Μαύρη Θάλασσα, την ζώνη Βραζιλίας, Ουρουγουάης, Παραγουάης και Αργεντινής στην Λατινική Αμερική, καθώς και τις μεσοδυτικές πολιτείες της Αμερικής. Μόνο η Αυστραλία, η Ινδία και η νοτιοανατολική Ασία απολαμβάνουν σχετικά καλό καιρό.
Οι αναλυτές και οι traders στην αγορά σιτηρών προβλέπουν ότι οι τιμές θα παραμείνουν υψηλές στις αρχές του 2013, καθώς τα αποθέματα είναι λιγοστά. Μετά από αυτό όμως, οι τιμές θα μπορούσαν να πέσουν κάθετα αν (και είναι μεγάλο αν) ο καλός καιρός επιτρέψει την αύξηση στις καλλιέργειες. Οι υψηλότερες τιμές ενθαρρύνουν τους αγρότες να προσθέσουν αδρανή αγροτική γη στις καλλιέργειες, αυξάνοντας την παραγωγή.
Τους τελευταίους μήνες οι τιμές ορισμένων προϊόντων, όπως του αραβοσίτου υποχωρουν, αλλά οι προοπτικές μεγάλων πτώσεων στις τιμές είναι μάλλον περιορισμένες, εξαιτίας των πολύ χαμηλών αποθεμάτων και των «απειλών» του καιρού.
Επιπλέον, αν οι τιμές υποχωρήσουν, η κατανάλωση θα αυξηθεί και πάλι, ειδικά στην βιομηχανία κρέατος, γεγονός που θα ανεβάσει πάλι τις τιμές γρήγορα. Οι μεγάλοι εισαγωγείς, όπως η Κίνα, θα αξιοποιήσουν τις χαμηλές τιμές για να αποκαταστήσουν στρατηγικά αποθέματα σιτηρών. Επιπλέον, ο καιρός πιθανότατα θα είναι πρόβλημα και το 2013.
Στην γεωργία γενικότερα, συχνά αναφέρεται ότι «οι υψηλές τιμές είναι το φάρμακο για τις υψηλές τιμές»: Οι αγρότες αντιδρούν προσπαθώντας να αυξήσουν την παραγωγή, είτε φυτεύοντας περισσότερα στρέμματα είτε ρίχνοντας περισσότερα φάρμακα.
Η αγορά του τσαγιού αποτελεί παραδειγματική περίπτωση: Μετά το μεγάλο ράλι του 2010, οι τιμές ανήλθαν στο ρεκόρ των 5,45 δολ. ανά κιλό, ενώ στην συνέχεια κατέρρευσαν 40% το 2011 καθώς η παραγωγή ανέκαμψε. Οπως όμως σε όλα τα εμπορεύματα, έτσι και στο τσάι, που έχει υποφέρει στην φετινή χρονιά από την ξηρασία στην Κένυα, τον μεγαλυτερο εξαγωγό, κάθε προσπάθεια των καλλιεργητών για αύξηση της παραγωγής, θα πέσει στο κενό αν δεν βοηθήσει ο καιρός.
ακολουθούν από κοντά. Σε σύγκριση με την εκτίναξη των τιμών εδώδιμων εμπορευμάτων, οι τιμές του πετρελαίου έχουν ενισχυθεί μόνο 2%, του χαλκού 3% και του χρυσού 5%. Η τιμή του σιδηρομεταλλεύματος έχει πέσει 2%.
Η τρέχουσα εκτίναξη στις τιμές των αγροτικών προϊόντων είναι η τρίτη από το 2007, γεγονός που κάνει ορισμένους παράγοντες των αγορών να φοβούνται ότι υπάρχει διαρθρωτικό πρόβλημα το οποίο προκλήθηκε από σειρά παραγόντων: Από την κλιματική αλλαγή μέχρι τις πολυετείς ανεπαρκείς επενδύσεις στην αγροτική παραγωγή.
Ο David Nelson, global strategist της ολλανδικής Rabobank που είναι από τους μεγαλύτερους πιστωτές στην αγροτική βιομηχανία, αναφέρει ότι οι «διαρθρωτικά υψηλότερες και πιο ευμετάβλητες τιμές» θα επιμείνουν και στο μέλλον. «Πιστεύω ότι θα είναι ο νέος κανόνας,» σχολίασε.
Ο πρώτος κύκλος μεγάλων αυξήσεων τιμών ήταν το 2007-08, όταν το κόστος για το στάρι, το ρύζι, το καλαμπόκι και την σόγια εκτινάχθηκε σε ιστορικό ρεκόρ, προκαλώντας την πρώτη διεθνή κρίση τροφίμων σε 30 χρόνια. Ο δεύτερος κύκλος εκτίναξης τιμών εκδηλώθηκε το 2010-11 όταν ο «σιτοβολώνας» στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, όπου Ρωσία, Ουκρανία και Καζακστάν παράγουν το ένα τρίτο της διεθνούς παραγωγής σίτου, υπέστη μεγάλη μείωση παραγωγής. Το αποτέλεσμα ήταν να απαγορεύσει η Ρωσία τις εξαγωγές σιτηρών, προκαλώντας σοκ στους αγοραστές της από την Μέση Ανατολή και την Βόρειο Αφρική.
Στην φετινή χρονιά εκδηλώνεται ο τρίτος κύκλος αυξήσεων τιμών, με το καλαμπόκι να ανέρχεται σε επίπεδα ρεκόρ. «Ενοχος» θεωρείται ο κακός καιρός που επικρατεί σε όλες σχεδόν τις παραγωγικές περιοχές του πλανήτη: Την Μαύρη Θάλασσα, την ζώνη Βραζιλίας, Ουρουγουάης, Παραγουάης και Αργεντινής στην Λατινική Αμερική, καθώς και τις μεσοδυτικές πολιτείες της Αμερικής. Μόνο η Αυστραλία, η Ινδία και η νοτιοανατολική Ασία απολαμβάνουν σχετικά καλό καιρό.
Οι αναλυτές και οι traders στην αγορά σιτηρών προβλέπουν ότι οι τιμές θα παραμείνουν υψηλές στις αρχές του 2013, καθώς τα αποθέματα είναι λιγοστά. Μετά από αυτό όμως, οι τιμές θα μπορούσαν να πέσουν κάθετα αν (και είναι μεγάλο αν) ο καλός καιρός επιτρέψει την αύξηση στις καλλιέργειες. Οι υψηλότερες τιμές ενθαρρύνουν τους αγρότες να προσθέσουν αδρανή αγροτική γη στις καλλιέργειες, αυξάνοντας την παραγωγή.
Τους τελευταίους μήνες οι τιμές ορισμένων προϊόντων, όπως του αραβοσίτου υποχωρουν, αλλά οι προοπτικές μεγάλων πτώσεων στις τιμές είναι μάλλον περιορισμένες, εξαιτίας των πολύ χαμηλών αποθεμάτων και των «απειλών» του καιρού.
Επιπλέον, αν οι τιμές υποχωρήσουν, η κατανάλωση θα αυξηθεί και πάλι, ειδικά στην βιομηχανία κρέατος, γεγονός που θα ανεβάσει πάλι τις τιμές γρήγορα. Οι μεγάλοι εισαγωγείς, όπως η Κίνα, θα αξιοποιήσουν τις χαμηλές τιμές για να αποκαταστήσουν στρατηγικά αποθέματα σιτηρών. Επιπλέον, ο καιρός πιθανότατα θα είναι πρόβλημα και το 2013.
Στην γεωργία γενικότερα, συχνά αναφέρεται ότι «οι υψηλές τιμές είναι το φάρμακο για τις υψηλές τιμές»: Οι αγρότες αντιδρούν προσπαθώντας να αυξήσουν την παραγωγή, είτε φυτεύοντας περισσότερα στρέμματα είτε ρίχνοντας περισσότερα φάρμακα.
Η αγορά του τσαγιού αποτελεί παραδειγματική περίπτωση: Μετά το μεγάλο ράλι του 2010, οι τιμές ανήλθαν στο ρεκόρ των 5,45 δολ. ανά κιλό, ενώ στην συνέχεια κατέρρευσαν 40% το 2011 καθώς η παραγωγή ανέκαμψε. Οπως όμως σε όλα τα εμπορεύματα, έτσι και στο τσάι, που έχει υποφέρει στην φετινή χρονιά από την ξηρασία στην Κένυα, τον μεγαλυτερο εξαγωγό, κάθε προσπάθεια των καλλιεργητών για αύξηση της παραγωγής, θα πέσει στο κενό αν δεν βοηθήσει ο καιρός.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
http://www.euro2day.gr/ftcom_gr/194/articles/747379/ArticleFTgr.aspx
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου