Το 2006 ο Ρομάνο Πρόντι, πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής, ήταν ο ηγέτης του αριστερού συνασπισμού της Ιταλίας. Οι
δημοσκοπήσεις του έδιναν μεγάλο προβάδισμα έναντι του αντιπάλου του,
τότε πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι, καθ’ οδόν για
τις προεδρικές εκλογές. Ο κ. Prodi κέρδισε με 25.000 ψήφους ή 0,1% του
εκλογικού σώματος. Ανέβηκε στην εξουσία με την υπόσχεση των
μεταρρυθμίσεων, αλλά κατάφερε να κάνει πολύ λίγα πράγματα. Δύο χρόνια
αργότερα, ο κ. Πρόντι έχασε ψήφο εμπιστοσύνης στην ιταλική Γερουσία. Η
κυβέρνησή του κατέρρευσε. Αμέσως μετά, ο κ. Μπερλουσκόνι επέστρεψε στην
εξουσία με σαρωτική νίκη.
Θα μπορούσε άραγε να επαναληφθεί, αυτή την φορά με τον Πιέρ Λουίτζι Μπερσάνι, ηγέτη των Δημοκρατικών, του κόμματος που δημιουργήθηκε μετά την καταστροφή του κ. Πρόντι το 2008 για να ενώσει την ιταλική αριστερά;
Οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις δίνουν μικρή πλειοψηφία των Δημοκρατικών στην βουλή των αντιπροσώπων, την κάτω βουλή της Ιταλίας. Το κόμμα αυτό χάνει το τελευταίο διάστημα έδαφος – μεταξύ άλλων και από το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, ένα αντι-καθεστωτικό αντι-ευρωπαϊκό κόμμα με ηγέτη τον Πέπε Γκρίλο, ο οποίος έχει χρησιμοποιήσει εξαιρετικά αποδοτικά το internet για να κρεδίσει έδαφος.
Αν ο κ. Μπερσάνι κερδίσει την εκλογή στην κάτω βουλή, έστω και με ελάχιστη πλειοψηφία, εντέλει θα καταλήξει με μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία λόγω του εκλογικού συστήματος που δίνει πρόσθετες έδρες στο μεγαλύτερο κόμμα. Αλλά για να κυβερνήσει, θα χρειαστεί επίσης πλειοψηφία στην άνω βουλή, την Γερουσία, όπου το εκλογικό πλεονέκτημα καθορίζεται από τις περιφέρειες. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν ελάχιστη πλειοψηφία για τον συνδυασμό δυνάμεων των Δημοκρατικών και του κεντρώου συνασπισμού υπό τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι.
Αν αυτές οι δημοσκοπήσεις έχουν δίκιο, η Ιταλία οδεύει ουσιαστικά σε επανάληψη της εμπειρίας Πρόντι. Ο κ. Μπερσάνι θα ηγηθεί ενός συνασπισμού που θα μπορούσε να περιλαμβάνει την ακόλουθη συλλογή ανόμοιων πολιτικών: Τον συντηρητικό κ. Μόντι και τους Χριστιανοδημοκράτες εταίρους του, οι οποίοι έχουν συγκυβερνήσει με τον κ. Μπερλουσκόνι.Τους σκληροπυρηνικούς σοσιαλιστές του «παλαιού» κοινωνικού κράτους εντός των Δημοκρατικών, και το κόμμα της Αριστερής Οικολογικής Ελευθερίας που ίδρυσε ο Ν. Βεντόλα.
Και ενώ ο κ. Μόντι και ο κ. Βεντόλα έχουν αποκλείσει μια μετεκλογική συμμαχία, η ιδεολογική απόκλιση ανάμεσα στον κ. Μόντι και ορισμένους "σκληρούς" σοσιαλιστές εντός των Δημοκρατικών είναι εξίσου μεγάλη.
Ο κεντρο-αριστερός συνασπισμός θα αναλάβει εν μέσω μιας ύφεσης που είναι από τις χειρότερες στην σύγχρονη ιστορία. Στο δ΄ τρίμηνο του 2012, η ιταλική οικονομία συρρικνώθηκε με ετήσιο ρυθμό 3,6% με διολίσθηση επί έξι συνεχόμενα τρίμηνα. Το μέγεθος της πτώσης του ΑΕΠ είναι ξεκάθαρα αποτέλεσμα του προϋπολογισμού λιτότητας 2012 του κ. Μόντι, τον οποίο επέβαλε σε μια οικονομία που βρισκόταν σε ύφεση ήδη από όταν ανέλαβε. Μια από τις σίγουρες προβλέψεις για τις επερχόμενες εκλογές, είναι ότι ο συνασπισμός του κ. Μόντι θα έλθει τελευταίος μεταξύ των τεσσάρων μεγάλων υποψηφίων.
Και η δεξιά; Ο κ. Μπερλουσκόνι είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς υποψηφίους της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας. Έχει καταφέρει να κλείσει μια τεράστια ψαλίδα στις δημοσκοπήσεις ανάμεσα στο κόμμα του της Ελευθερίας και τους Δημοκρατικούς του κ. Μπερσάνι μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Υποπτεύομαι ότι η δεξιά θα αναδειχθεί σε μεγάλο νικητή των ιταλικών εκλογών. Είτε ο κ. Μπερλουσκόνι θα πετύχει έναν απίστευτο θρίαμβο, είτε η δεξιά θα ανασυνταχθεί και να αναδειχθεί σε πανίσχυρη αντίδραση κατά της λιτότητας και κατά του ευρώ, έναντι μιας αποδυναμωμένης και κερματισμένης κυβέρνησης.
Ο κ. Γκρίλο είναι από ορισμένες απόψεις ακόμη πιο αποτελεσματικός υποψήφιος. Ήλθε από το πουθενά –ή μάλλον από την μπλογκόσφαιρα- μέσα σε λίγους μήνες και προτείνει ανοιχτά την έξοδο από το ευρώ. Τα μήντια πάντα υπογραμμιζουν ότι είναι ένας κωμικός, αλλά με την απαξίωση αυτή υποτιμούν την πολιτική του ευφυία.
Αυτή λοιπόν είναι η δυναμική μια εβδομάδα πριν τις εκλογές. Το πιθανότερο αποτέλεσμα είναι μια εύθραυστη πλειοψηφία της κεντρο-αριστεράς και μια δεξιά κατά της λιτότητας και πιθανόν κατά του ευρώ, που πιθανότατα θα συσπειρωθεί στην αντιπολιτευση.
Ωστόσο, το στοιχείο που καθιστά εξαιρετικά επισφαλή οποιαδήποτε πρόβλεψη, είναι ο ασυνήθιστα μεγάλος αριθμός ανθρώπων που δεν έχουν ακόμη αποφασίσει. Είναι περίεργο αλλά ο αριθμός των αναποφάσιστων ανεβαίνει κατά την προεκλογική περίοδο. Είναι πιθανό να προκύψει αναπάντεχο αποτέλεσμα προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Ένας πρόσθετος παράγοντας αβεβαιότητας είναι η αλλαγή της συμπεριφοράς των μήντια. Οι εφημερίδες, ειδικά, έχουν χάσει σε μεγάλο βαθμό την επιρροή τους, ενώ τα ιντερνετικά sites όπως το linkiesta.it και τα κοινωνικά δίκτυα γίνονται πιο σημαντικά.
Πριν λίγους μήνες, εκδηλώθηκε μια βραχεία αλλαγή στο στερέωμα της ιταλικής πολιτικής, όταν ο Ματέο Ρένζι, ο νεαρός δήμαρχος της Φλορεντίας, προσπάθησε να προκαλέσει τον κ. Μπερσάνι στους προκριματικούς, ενώ παράλληλα ο κ. Μόντι δεν είχε ακόμη αποφασίσει να ηγηθεί. Η Ιταλία θα μπορούσε σήμερα να βρίσκεται στα πρόθυρα μιας νίκης της εκσυγχρονισμένης αριστεράς, η οποία πιστεύω ότι είναι η μόνη δύναμη στην ιταλική πολιτική που μπορεί να προσφέρει το σωστό μίγμα πολιτικής: Διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις χωρίς λιτότητα.
Ο κ. Μπερσάνι, όμως, είχε τον κομματικό μηχανισμό με το μέρος του και επικράτησε του κ. Ρένζι. Ο κ. Μπερσάνι έδειχνε ασφαλέστερη, πιο λογική επιλογή. Το ίδιο και ο κ. Μόντι. Να μην ξεχνάμε, όμως, ότι το ίδιο έδειχνε και ο κ. Πρόντι το 2006.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
http://www.euro2day.gr/ftcom_gr/194/articles/758330/ArticleFTgr.aspx
Θα μπορούσε άραγε να επαναληφθεί, αυτή την φορά με τον Πιέρ Λουίτζι Μπερσάνι, ηγέτη των Δημοκρατικών, του κόμματος που δημιουργήθηκε μετά την καταστροφή του κ. Πρόντι το 2008 για να ενώσει την ιταλική αριστερά;
Οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις δίνουν μικρή πλειοψηφία των Δημοκρατικών στην βουλή των αντιπροσώπων, την κάτω βουλή της Ιταλίας. Το κόμμα αυτό χάνει το τελευταίο διάστημα έδαφος – μεταξύ άλλων και από το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, ένα αντι-καθεστωτικό αντι-ευρωπαϊκό κόμμα με ηγέτη τον Πέπε Γκρίλο, ο οποίος έχει χρησιμοποιήσει εξαιρετικά αποδοτικά το internet για να κρεδίσει έδαφος.
Αν ο κ. Μπερσάνι κερδίσει την εκλογή στην κάτω βουλή, έστω και με ελάχιστη πλειοψηφία, εντέλει θα καταλήξει με μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία λόγω του εκλογικού συστήματος που δίνει πρόσθετες έδρες στο μεγαλύτερο κόμμα. Αλλά για να κυβερνήσει, θα χρειαστεί επίσης πλειοψηφία στην άνω βουλή, την Γερουσία, όπου το εκλογικό πλεονέκτημα καθορίζεται από τις περιφέρειες. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν ελάχιστη πλειοψηφία για τον συνδυασμό δυνάμεων των Δημοκρατικών και του κεντρώου συνασπισμού υπό τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι.
Αν αυτές οι δημοσκοπήσεις έχουν δίκιο, η Ιταλία οδεύει ουσιαστικά σε επανάληψη της εμπειρίας Πρόντι. Ο κ. Μπερσάνι θα ηγηθεί ενός συνασπισμού που θα μπορούσε να περιλαμβάνει την ακόλουθη συλλογή ανόμοιων πολιτικών: Τον συντηρητικό κ. Μόντι και τους Χριστιανοδημοκράτες εταίρους του, οι οποίοι έχουν συγκυβερνήσει με τον κ. Μπερλουσκόνι.Τους σκληροπυρηνικούς σοσιαλιστές του «παλαιού» κοινωνικού κράτους εντός των Δημοκρατικών, και το κόμμα της Αριστερής Οικολογικής Ελευθερίας που ίδρυσε ο Ν. Βεντόλα.
Και ενώ ο κ. Μόντι και ο κ. Βεντόλα έχουν αποκλείσει μια μετεκλογική συμμαχία, η ιδεολογική απόκλιση ανάμεσα στον κ. Μόντι και ορισμένους "σκληρούς" σοσιαλιστές εντός των Δημοκρατικών είναι εξίσου μεγάλη.
Ο κεντρο-αριστερός συνασπισμός θα αναλάβει εν μέσω μιας ύφεσης που είναι από τις χειρότερες στην σύγχρονη ιστορία. Στο δ΄ τρίμηνο του 2012, η ιταλική οικονομία συρρικνώθηκε με ετήσιο ρυθμό 3,6% με διολίσθηση επί έξι συνεχόμενα τρίμηνα. Το μέγεθος της πτώσης του ΑΕΠ είναι ξεκάθαρα αποτέλεσμα του προϋπολογισμού λιτότητας 2012 του κ. Μόντι, τον οποίο επέβαλε σε μια οικονομία που βρισκόταν σε ύφεση ήδη από όταν ανέλαβε. Μια από τις σίγουρες προβλέψεις για τις επερχόμενες εκλογές, είναι ότι ο συνασπισμός του κ. Μόντι θα έλθει τελευταίος μεταξύ των τεσσάρων μεγάλων υποψηφίων.
Και η δεξιά; Ο κ. Μπερλουσκόνι είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς υποψηφίους της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας. Έχει καταφέρει να κλείσει μια τεράστια ψαλίδα στις δημοσκοπήσεις ανάμεσα στο κόμμα του της Ελευθερίας και τους Δημοκρατικούς του κ. Μπερσάνι μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Υποπτεύομαι ότι η δεξιά θα αναδειχθεί σε μεγάλο νικητή των ιταλικών εκλογών. Είτε ο κ. Μπερλουσκόνι θα πετύχει έναν απίστευτο θρίαμβο, είτε η δεξιά θα ανασυνταχθεί και να αναδειχθεί σε πανίσχυρη αντίδραση κατά της λιτότητας και κατά του ευρώ, έναντι μιας αποδυναμωμένης και κερματισμένης κυβέρνησης.
Ο κ. Γκρίλο είναι από ορισμένες απόψεις ακόμη πιο αποτελεσματικός υποψήφιος. Ήλθε από το πουθενά –ή μάλλον από την μπλογκόσφαιρα- μέσα σε λίγους μήνες και προτείνει ανοιχτά την έξοδο από το ευρώ. Τα μήντια πάντα υπογραμμιζουν ότι είναι ένας κωμικός, αλλά με την απαξίωση αυτή υποτιμούν την πολιτική του ευφυία.
Αυτή λοιπόν είναι η δυναμική μια εβδομάδα πριν τις εκλογές. Το πιθανότερο αποτέλεσμα είναι μια εύθραυστη πλειοψηφία της κεντρο-αριστεράς και μια δεξιά κατά της λιτότητας και πιθανόν κατά του ευρώ, που πιθανότατα θα συσπειρωθεί στην αντιπολιτευση.
Ωστόσο, το στοιχείο που καθιστά εξαιρετικά επισφαλή οποιαδήποτε πρόβλεψη, είναι ο ασυνήθιστα μεγάλος αριθμός ανθρώπων που δεν έχουν ακόμη αποφασίσει. Είναι περίεργο αλλά ο αριθμός των αναποφάσιστων ανεβαίνει κατά την προεκλογική περίοδο. Είναι πιθανό να προκύψει αναπάντεχο αποτέλεσμα προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Ένας πρόσθετος παράγοντας αβεβαιότητας είναι η αλλαγή της συμπεριφοράς των μήντια. Οι εφημερίδες, ειδικά, έχουν χάσει σε μεγάλο βαθμό την επιρροή τους, ενώ τα ιντερνετικά sites όπως το linkiesta.it και τα κοινωνικά δίκτυα γίνονται πιο σημαντικά.
Πριν λίγους μήνες, εκδηλώθηκε μια βραχεία αλλαγή στο στερέωμα της ιταλικής πολιτικής, όταν ο Ματέο Ρένζι, ο νεαρός δήμαρχος της Φλορεντίας, προσπάθησε να προκαλέσει τον κ. Μπερσάνι στους προκριματικούς, ενώ παράλληλα ο κ. Μόντι δεν είχε ακόμη αποφασίσει να ηγηθεί. Η Ιταλία θα μπορούσε σήμερα να βρίσκεται στα πρόθυρα μιας νίκης της εκσυγχρονισμένης αριστεράς, η οποία πιστεύω ότι είναι η μόνη δύναμη στην ιταλική πολιτική που μπορεί να προσφέρει το σωστό μίγμα πολιτικής: Διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις χωρίς λιτότητα.
Ο κ. Μπερσάνι, όμως, είχε τον κομματικό μηχανισμό με το μέρος του και επικράτησε του κ. Ρένζι. Ο κ. Μπερσάνι έδειχνε ασφαλέστερη, πιο λογική επιλογή. Το ίδιο και ο κ. Μόντι. Να μην ξεχνάμε, όμως, ότι το ίδιο έδειχνε και ο κ. Πρόντι το 2006.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
http://www.euro2day.gr/ftcom_gr/194/articles/758330/ArticleFTgr.aspx
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου