διεύθυνση επικοινωνίας delios2010@gmail.com

8 Σεπ 2013

Ο άνθρωπος που έχασε 30 δισ. δολ.

Στις αρχές του 2012, ο Βραζιλιάνος Εϊκε Μπατίστα, ατενίζοντας τον κόσμο από την έβδομη θέση της λίστας των δισεκατομμυριούχων του Forbes, «απειλούσε» ότι θα πάρει από τον Μεξικανό Κάρλος Σλιμ τον τίτλο του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο και θα αύξανε την περιουσία του από τα 30 δισ. δολάρια στα 100 δισ. τα επόμενα δέκα χρόνια. Είκοσι ένα μήνες αργότερα, οι φιλόδοξοι αυτοί στόχοι μοιάζουν με όνειρο απατηλό. Ο Μπατίστα σβήστηκε από τα κατάστιχα του Forbes, αφού η ταχεία κατάρρευση της επιχειρηματικής του αυτοκρατορίας συρρίκνωσε την περιουσία του σε λιγότερο από
900 εκατ. δολάρια, καθιστώντας τον απλό εκατομμυριούχο, έναν… μικρομεσαίο στην ιεραρχία των βαθύπλουτων.
Τι ακριβώς συνέβη; Πώς μια περιουσία 30 δισ. έγινε καπνός σε λιγότερα από δυο χρόνια; «Οι αεριτζίδικες αυτοκρατορίες γρήγορα καίγονται» θα μπορούσε να πει κανείς. Ο ίδιος ο Μπατίστα, στην αυτοβιογραφία του (κυκλοφόρησε το 2011) έγραφε ότι «για να επιτύχει κανείς στον επιχειρηματικό κόσμο απαιτείται τόλμη και μεγαλομανία, σε σωστές δόσεις». Μάλλον, όμως, ο ίδιος δεν πήρε τη σωστή δοσολογία…
Ο 56χρονος επιχειρηματίας αρέσκεται να παρουσιάζεται ως αυτοδημιούργητος Κροίσος που εγκατέλειψε τις πανεπιστημιακές του σπουδές στο Άαχεν της Γερμανίας για να βρει την τύχη του στη ζούγκλα του Αμαζονίου (όπου ίδρυσε το πρώτο σύγχρονο χρυσωρυχείο της Βραζιλίας την δεκαετία του '80) και έχτισε έναν πολυσχιδή επιχειρηματικό όμιλο από το μηδέν.
Η αλήθεια είναι ότι βασίστηκε εν πολλοίς στις πλάτες του πατέρα του που χρημάτισε πρώτα υπουργός Δημοσίων Έργων και Ορυχείων της Βραζιλίας και στη συνέχεια διευθύνων σύμβουλος του μεταλλευτικού κολοσσού Companhia Vale di Rio Doce (Vale). Χάρη στο «όνομα του πατρός» και εκμεταλλευόμενος στο έπακρο την εκρηκτική ζήτηση για πρώτες ύλες που έφερε την πατρίδα του στην πρώτη γραμμή της ανάπτυξης παγκοσμίως, ο Εϊκε Μπατίστα έγινε ο πιο προβεβλημένος επιχειρηματίας της Βραζιλίας. Η εταιρεία holding του EBX στέγαζε 13 εταιρείες (εκ των οποίων οι 6 εισηγμένες στο Χρηματιστήριο του Σάο Πάολο), με ευρεία γκάμα αλληλλοσυνδεόμενων δραστηριοτήτων, από την παραγωγή πετρελαίου και την εξόρυξη σιδηρομεταλλευμάτων μέχρι τα logistics και τον μηχανολογικό εξοπλισμό.
Η αυτοκρατορία του… PowerPoint
Κεντρικό ρόλο στο «σύστημα» κατείχε η πετρελαϊκή OGX που είχε αποκτήσει τα δικαιώματα για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων που σύμφωνα με τον Μπατίστα θα έφταναν να παράγουν τα επόμενα χρόνια 1,4 εκατ. βαρελιών ημερησίως, το 50% της παραγωγής της Βενεζουέλας, εκ των ιδρυτικών μελών του ΟΠΕΚ! Βασισμένος στις υπερφιλόδοξες αυτές προβλέψεις, τις οποίες ενστερνίστηκαν και πάμπολλοι επενδυτές (οι κακές γλώσσες χαρακτηρίζουν τον Μπατίστα ως τον άνθρωπο που έβγαλε τα περισσότερα χρήματα από το PowerPoint μετά τον… Μπιλ Γκέιτς, αναφερόμενοι στις παρουσιάσεις του), ο Μπατίστα δημιούργησε ένα ναυπηγείο που θα κατασκεύαζε τάνκερ για να μεταφέρουν το πετρέλαιο που θα παρήγαγε (την εταιρεία OSX), μια ενεργειακή εταιρεία (MPX), μια εταιρεία διαχείρισης λιμανιών (LLX).
Αυτή θα έχτιζε ένα νέο σούπερ-λιμάνι κοντά στο Ρίο ντε Τζανέιρο όπου θα στεγάζονταν τα τάνκερ της OSX και θα διυλιζόταν το πετρέλαιο της OGX, και πάει λέγοντας… Οι επενδυτές πίστεψαν στο story αυτό και η EBX έφτασε να αποτιμάται στα 60 δισ. δολάρια.
Τραπουλόχαρτα
Το οικοδόμημα όμως κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα μόλις έγινε προφανές ότι η παραγωγή πετρελαίου της OGX ήταν κατά πολύ μικρότερη των προσδοκιών: Ενδεικτικά, τον Μάρτιο, έγινε γνωστό ότι ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα, ονόματι «Γαλάζιος Καρχαρίας» (Tubarao Azul) παρήγαγε περί τα 15.000 βαρέλια ημερησίως, έναντι στόχου για 50.000 βαρέλια. Αυτό σήμαινε ότι τα προϋπολογισθέντα έσοδα με τα οποία θα χρηματοδοτούνταν οι υπόλοιπες δραστηριότητες (που στηρίζονταν στο πετρέλαιο)…απλά δεν υπήρχαν. Οι επενδυτές, συνειδητοποιώντας την πραγματικότητα αυτή, εγκατέλειψαν κατά κύματα τις εταιρείες του Μπατίστα, η αξία των οποίων σχεδόν εκμηδενίστηκε.
Ο ίδιος είχε δανειστεί πολλά δισεκατομμύρια από τις τράπεζες με ενέχυρο τις μετοχές των εταιρειών του για να χρηματοδοτήσει τα επενδυτικά του σχέδια την εποχή των παχιών αγελάδων και βρέθηκε βουτηγμένος σε χρέη που δεν μπορούσε πλέον να εξυπηρετήσει.
Ενδεικτικό της δεινής του θέσης είναι ότι μόνο η OGX έχει χρέη 4,6 δισ. δολ, με ταμειακά διαθέσιμα μόλις 326 εκατ. δολ. Σαν να μην έφταναν οι δικές του αστοχίες, η αυτοκρατορία του Μπατίστα επλήγη επίσης από το τέλος του «μπουμ» στην αγορά των εμπορευμάτων και το τέλος του ξαφνικού έρωτα των αγορών για τις αναδυόμενες «τίγρεις»-δυο παράγοντες που προσέλκυσαν πολλούς επενδυτές στο επιχειρηματικό όραμα του Μπατίστα. «Υπήρξε ύβρις; Πούλησε ο Μπατίστα υπερβολικά πολλά όνειρα και όχι αρκετή πραγματικότητα αγνοώντας τα ρίσκα; Ασφαλώς», λέει ο Άλντο Μουσάκιο, καθηγητής στο Harvard Business School. «Όμως ήταν και κάτι περισσότερο από αυτό. Πολλοί από αυτούς που τον εμπιστεύθηκαν δεν ήταν ανόητοι… Η άνοδος και η πτώση του ακολούθησε αυτή της Βραζιλίας».
Η επόμενη ημέρα
Τι επιφυλάσσει η επόμενη ημέρα για τον Εϊκε Μπατίστα; Στην παρούσα φάση, δίνει τον υπέρ πάντων αγώνα για να διατηρήσει στη ζωή τον όμιλό του, ακόμα και αν χάσει τον έλεγχό του. Δυο από τις εισηγμένες εταιρείες, η MPX και η LLX πωλήθηκαν σε ξένους επενδυτές (τη γερμανική Ε.ΟΝ και την αμερικανική EIG Global Energy αντίστοιχα). Ο ίδιος πουλά συνεχώς μετοχές της OGX και χρησιμοποιεί τα χρήματα για να μειώσει το χρέος του. Ακόμα και οι εχθροί του παραδέχονται ότι ο Μπατίστα έριξε σχεδόν όλα τα χρήματά του στις εταιρείες του κρατώντας ελάχιστα για τον εαυτό του.
Του αναγνωρίζουν επίσης ότι θα μπορούσε ενδεχομένως να αποφύγει την κατάρρευση της αυτοκρατορίας του εάν κατέφευγε στη λύση της πτώχευσης, που θα οδηγούσε σε πολύχρονες δικαστικές διαμάχες και ατέρμονες διαπραγματεύσεις με πιστωτές και επενδυτές, αγοράζοντάς του χρόνο για να μεταφέρει τα περιουσιακά του στοιχεία στο εξωτερικό. Αντ΄αυτού, μέσω άρθρου του σε εφημερίδα, ο Μπατίστα δεσμεύθηκε ότι θα αποπληρώσει τα χρέη του μέχρι κεραίας. Εάν τα καταφέρει (πράγμα διόλου βέβαιο) θα πρόκειται για ηράκλειο άθλο. Μέχρι τότε, όμως, θα βλέπει τον διεθνή Τύπο να τον χαρακτηρίζει ως έναν από τους μεγαλύτερους loser μεταξύ των δισεκατομμυριούχων. Κι ο Κάρλος Σλιμ, ασφαλής στον θρόνο του, θα καταρτίζει ανενόχλητος τα σχέδιά του να εισβάλει στην ευρωπαϊκή τηλεπικοινωνιακή αγορά…
Αυτοδημιούργητος
Ο 56χρονος επιχειρηματίας αρέσκεται να παρουσιάζεται ως αυτοδημιούργητος Κροίσος που εγκατέλειψε τις πανεπιστημιακές του σπουδές στο Άαχεν της Γερμανίας για να βρει την τύχη του στη ζούγκλα του Αμαζονίου (όπου ίδρυσε το πρώτο σύγχρονο χρυσωρυχείο της Βραζιλίας την δεκαετία του '80) και έχτισε έναν πολυσχιδή επιχειρηματικό όμιλο από το μηδέν.
Οι πλάτες του μπαμπά
Η αλήθεια είναι ότι βασίστηκε εν πολλοίς στις πλάτες του πατέρα του που χρημάτισε πρώτα υπουργός Δημοσίων Έργων και Ορυχείων της Βραζιλίας και στη συνέχεια διευθύνων σύμβουλος του μεταλλευτικού κολοσσού Companhia Vale di Rio Doce (Vale).
Οι λόγοι της κατάρρευσης
Πούλησε ο Μπατίστα υπερβολικά πολλά όνειρα και όχι αρκετή πραγματικότητα; Ασφαλώς. Όμως ήταν και κάτι παραπάνω από αυτό. Η αυτοκρατορία του δεν κατέρρευσε μόνο υπό το βάρος των προσωπικών του αστοχιών, αλλά και λόγω του τέλους του πάρτι των εμπορευμάτων και του ξαφνικού έρωτα των επενδυτών για τις αναδυόμενες «τίγρεις».
 Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
 http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26518&subid=2&pubid=113106315

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου