Tου Αλεξη Παπαχελα
Σαν να μην έφτανε η απειλή της χρεοκοπίας, μαζεύονται αίφνης και άλλα σύννεφα πάνω από τη χώρα και τη γειτονιά μας. Η κρίση στις σχέσεις Τουρκίας - Κύπρου - Ισραήλ δεν είναι κάτι ασήμαντο και κρύβει πολλούς κινδύνους. Ο Ταγίπ Ερντογάν μοιάζει να έχει εγκαταλείψει το δόγμα των ομαλών σχέσεων με όλους τους γείτονες της Τουρκίας. Εχει υιοθετήσει μια ολοένα και πιο επιθετική στάση έναντι του Ισραήλ και της Κύπρου, λόγω των επικείμενων ερευνών για τα φημολογούμενα μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου. Δεν πρόκειται, σύμφωνα με έμπειρους γνώστες της τουρκικής πραγματικότητας, για μια περιστασιακή ή επικοινωνιακή στάση.
Τούρκοι αναλυτές παρατηρούσαν από καιρό μια αλαζονική συμπεριφορά του κ. Ερντογάν, ο οποίος έχοντας καταστεί παντοδύναμος εντός της χώρας του, νιώθει ότι μπορεί να φέρεται σαν τοπικός ηγεμών στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και ως ηγέτης σε σχέση με τις επαναστατημένες μουσουλμανικές χώρες.
Παράλληλα διαφαίνεται πως η ρήξη στις σχέσεις Τουρκίας - Ισραήλ δεν αποτελεί και αυτή ένα προσωρινό επεισόδιο, αλλά μια βαθιά, στρατηγική σύγκρουση. Το Ισραήλ επιχειρεί εδώ και καιρό να προσελκύσει την Ελλάδα σε μια συμμαχία έναντι της Αγκυρας, αλλά η Αθήνα προσέχει να μην υπερβεί κάποια όρια και να μη θέσει σε κίνδυνο τις σχέσεις της με τον αραβικό κόσμο.
Τις επόμενες εβδομάδες όμως ενδέχεται να τεθούν πρακτικά ζητήματα και διλήμματα, τα οποία πρέπει να απαντηθούν ψυχρά και ψύχραιμα από την Αθήνα. Τι θα συμβεί, π.χ., αν η Τουρκία επιχειρήσει πράγματι να αποτρέψει τις έρευνες, ρισκάροντας ακόμη και μια σύγκρουση με τον ισραηλινό στόλο; Ενα σενάριο είναι η Αθήνα να αποφύγει να εμπλακεί, θεωρώντας πως πρόκειται για θέμα που δεν την αφορά άμεσα. Είναι όμως βέβαιο ότι πολιτικοί, μέσα ενημέρωσης κ.ά. θα υποστηρίξουν ότι πρέπει και η Ελλάδα να στείλει ναυτικές δυνάμεις στην περιοχή. Δεν θα είναι μια εύκολη απόφαση, ειδικά μέσα στο πολιτικό κλίμα των ημερών. Υπάρχει όμως και ένα δεύτερο σενάριο που θέλει τον κ. Ερντογάν να στέλνει τον τουρκικό στόλο στην περιοχή γύρω από το Καστελλόριζο, στο πλαίσιο της προβολής ισχύος σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Είναι προφανές ότι η Τουρκία εδώ και καιρό προετοιμάζει το έδαφος για κάτι τέτοιο, γιατί αλλιώς είναι ανεξήγητη η εμμονή της να στέλνει πλοία και υποβρύχια σε ναυτικούς «περιπάτους» κοντά στο... Σούνιο. Και εκεί, βεβαίως, προκύπτει ένα σοβαρότατο ζήτημα για το πώς θα απαντήσει η Αθήνα σε μια τέτοια κίνηση.
Ελληνες διπλωμάτες θεωρούν ότι στην ουσία δεν υπάρχει σοβαρό ρίσκο εμπλοκής γιατί οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι θα σταματήσουν έγκαιρα μια επικίνδυνη κλιμάκωση. Κανείς, όμως, δεν μπορεί να μας πει α) έως πού θα παρέμβουν και β) πόσο εύκολο θα είναι να σταματήσουν τον κ. Ερντογάν αν έχει αποφασίσει να παύσει τις έρευνες, όποιο και αν είναι το κόστος.
Σε κάθε περίπτωση θα χρειασθεί μεγάλη ψυχραιμία και σύνεση από την Αθήνα. Ο κίνδυνος να εμπλακεί η συζήτηση για το τι πρέπει να πράξει σε ένα πολιτικό ματς κυβέρνησης - Ν.Δ. εν μέσω κραυγών και ιαχών είναι εμφανής. Οι αποφάσεις δεν θα είναι εύκολες γιατί η Ελλάδα πρέπει να ζυγίσει ποια είναι τα αμιγώς δικά της συμφέροντα, να μην εμπλακεί σε μια περιπέτεια για λογαριασμό του Ισραήλ, να εκτιμήσει τις προθέσεις των εταίρων της και τέλος τις δυνατότητές της, δεδομένων των άδειων ταμείων της. Ισως εν τέλει το μόνο «όφελος» μιας ευρύτερης κρίσης είναι βέβαια να πεισθούν Ευρωπαίοι και Αμερικανοί να στηρίξουν οικονομικά την Ελλάδα, γιατί δεν θα θέλουν μια δυτική χώρα υπό κατάρρευση έναντι μιας επιθετικής Τουρκίας και εν μέσω ενός ασταθούς γεωπολιτικού σκηνικού.
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_2_11/09/2011_1296204
Σαν να μην έφτανε η απειλή της χρεοκοπίας, μαζεύονται αίφνης και άλλα σύννεφα πάνω από τη χώρα και τη γειτονιά μας. Η κρίση στις σχέσεις Τουρκίας - Κύπρου - Ισραήλ δεν είναι κάτι ασήμαντο και κρύβει πολλούς κινδύνους. Ο Ταγίπ Ερντογάν μοιάζει να έχει εγκαταλείψει το δόγμα των ομαλών σχέσεων με όλους τους γείτονες της Τουρκίας. Εχει υιοθετήσει μια ολοένα και πιο επιθετική στάση έναντι του Ισραήλ και της Κύπρου, λόγω των επικείμενων ερευνών για τα φημολογούμενα μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου. Δεν πρόκειται, σύμφωνα με έμπειρους γνώστες της τουρκικής πραγματικότητας, για μια περιστασιακή ή επικοινωνιακή στάση.
Τούρκοι αναλυτές παρατηρούσαν από καιρό μια αλαζονική συμπεριφορά του κ. Ερντογάν, ο οποίος έχοντας καταστεί παντοδύναμος εντός της χώρας του, νιώθει ότι μπορεί να φέρεται σαν τοπικός ηγεμών στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και ως ηγέτης σε σχέση με τις επαναστατημένες μουσουλμανικές χώρες.
Παράλληλα διαφαίνεται πως η ρήξη στις σχέσεις Τουρκίας - Ισραήλ δεν αποτελεί και αυτή ένα προσωρινό επεισόδιο, αλλά μια βαθιά, στρατηγική σύγκρουση. Το Ισραήλ επιχειρεί εδώ και καιρό να προσελκύσει την Ελλάδα σε μια συμμαχία έναντι της Αγκυρας, αλλά η Αθήνα προσέχει να μην υπερβεί κάποια όρια και να μη θέσει σε κίνδυνο τις σχέσεις της με τον αραβικό κόσμο.
Τις επόμενες εβδομάδες όμως ενδέχεται να τεθούν πρακτικά ζητήματα και διλήμματα, τα οποία πρέπει να απαντηθούν ψυχρά και ψύχραιμα από την Αθήνα. Τι θα συμβεί, π.χ., αν η Τουρκία επιχειρήσει πράγματι να αποτρέψει τις έρευνες, ρισκάροντας ακόμη και μια σύγκρουση με τον ισραηλινό στόλο; Ενα σενάριο είναι η Αθήνα να αποφύγει να εμπλακεί, θεωρώντας πως πρόκειται για θέμα που δεν την αφορά άμεσα. Είναι όμως βέβαιο ότι πολιτικοί, μέσα ενημέρωσης κ.ά. θα υποστηρίξουν ότι πρέπει και η Ελλάδα να στείλει ναυτικές δυνάμεις στην περιοχή. Δεν θα είναι μια εύκολη απόφαση, ειδικά μέσα στο πολιτικό κλίμα των ημερών. Υπάρχει όμως και ένα δεύτερο σενάριο που θέλει τον κ. Ερντογάν να στέλνει τον τουρκικό στόλο στην περιοχή γύρω από το Καστελλόριζο, στο πλαίσιο της προβολής ισχύος σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Είναι προφανές ότι η Τουρκία εδώ και καιρό προετοιμάζει το έδαφος για κάτι τέτοιο, γιατί αλλιώς είναι ανεξήγητη η εμμονή της να στέλνει πλοία και υποβρύχια σε ναυτικούς «περιπάτους» κοντά στο... Σούνιο. Και εκεί, βεβαίως, προκύπτει ένα σοβαρότατο ζήτημα για το πώς θα απαντήσει η Αθήνα σε μια τέτοια κίνηση.
Ελληνες διπλωμάτες θεωρούν ότι στην ουσία δεν υπάρχει σοβαρό ρίσκο εμπλοκής γιατί οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι θα σταματήσουν έγκαιρα μια επικίνδυνη κλιμάκωση. Κανείς, όμως, δεν μπορεί να μας πει α) έως πού θα παρέμβουν και β) πόσο εύκολο θα είναι να σταματήσουν τον κ. Ερντογάν αν έχει αποφασίσει να παύσει τις έρευνες, όποιο και αν είναι το κόστος.
Σε κάθε περίπτωση θα χρειασθεί μεγάλη ψυχραιμία και σύνεση από την Αθήνα. Ο κίνδυνος να εμπλακεί η συζήτηση για το τι πρέπει να πράξει σε ένα πολιτικό ματς κυβέρνησης - Ν.Δ. εν μέσω κραυγών και ιαχών είναι εμφανής. Οι αποφάσεις δεν θα είναι εύκολες γιατί η Ελλάδα πρέπει να ζυγίσει ποια είναι τα αμιγώς δικά της συμφέροντα, να μην εμπλακεί σε μια περιπέτεια για λογαριασμό του Ισραήλ, να εκτιμήσει τις προθέσεις των εταίρων της και τέλος τις δυνατότητές της, δεδομένων των άδειων ταμείων της. Ισως εν τέλει το μόνο «όφελος» μιας ευρύτερης κρίσης είναι βέβαια να πεισθούν Ευρωπαίοι και Αμερικανοί να στηρίξουν οικονομικά την Ελλάδα, γιατί δεν θα θέλουν μια δυτική χώρα υπό κατάρρευση έναντι μιας επιθετικής Τουρκίας και εν μέσω ενός ασταθούς γεωπολιτικού σκηνικού.
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_2_11/09/2011_1296204
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου