διεύθυνση επικοινωνίας delios2010@gmail.com

28 Νοε 2011

Μπροστά στο τσουνάμι, οι Ευρωπαίοι ηγέτες τσακώνονται για τις… σεζλόνγκ

Της ΚΟΡΙΝΑΣ ΣΑΜΑΡΚΟΥ
Μπροστά στο σοκ της αποτυχημένης δημοπρασίας γερμανικών ομολόγων, την Τετάρτη, κάποιοι από τους τεχνοκράτες των Βρυξελλών μετά βίας έκρυβαν τον ενθουσιασμό τους. Επρόκειτο για μια «κλήση αφύπνισης» για την Άνγκελα Μέρκελ. Αλλά και για έναν καταλύτη, που θα επιτάχυνε τις εξελίξεις στην απελπιστικά αργόσυρτη διαδικασία αποφάσεων της Ευρώπης, πίστευαν. Ήδη, το Βερολίνο είχε αρχίσει να μαλακώνει απέναντι στην ιδέα της έκδοσης ευρωομολόγων, έγραφαν καλά πληροφορημένες γερμανικές εφημερίδες. Επιτέλους, κάτι κινείται στο μέτωπο της λύσης στην κρίση, άρχισαν να πιστεύουν οι αγορές. Και μετά, η «Madame Non» έκανε την επανεμφάνισή της. «Δεν βλέπω τον λόγο» για την έκδοση ευρωομολόγων, είπε η Γερμανίδα καγκελάριος την Πέμπτη. Κατάφερε, μάλιστα, να πείσει ακόμα και τους Γάλλους
, ότι καμία χώρα δεν μπορεί να υπαγορεύει τις κινήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Οι ελπίδες ότι ο Νικολά Σαρκοζί θα πίεζε για τη λύση του τυπώματος χρήματος, διαψεύσθηκαν.

Αντ΄ αυτού, Άνγκελα Μέρκελ και Νικολά Σαρκοζί συμφώνησαν να προωθήσουν την αναθεώρηση των ευρωπαϊκών Συνθηκών, με στόχο τη στενότερη πολιτική ενοποίηση στην Ευρωζώνη. Μάλιστα, έσπευσαν να εγκαινιάσουν τη διαδικασία, αποκαλύπτοντας ότι σκοπεύουν να παρουσιάσουν τις κοινές προτάσεις τους, πριν από τις 9 Δεκεμβρίου. Για την ημέρα αυτή έχει προγραμματιστεί Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην ατζέντα βρίσκεται το θέμα της αναθεώρησης των Συνθηκών, μαζί, βέβαια, με το πιο επείγον ζήτημα της κρίσης. Όπως όλα δείχνουν, οι ηγέτες θα έχουν αρκετή δουλειά μπροστά τους. Ενώ ο αρχικός προγραμματισμός έκανε λόγο για μονοήμερη Σύνοδο Κορυφής, τελικά, αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί και άλλη συνάντηση των ηγετών, μία ημέρα νωρίτερα, στις 8 Δεκεμβρίου.

Γαλλία και Γερμανία δείχνουν πεπεισμένες ότι μοναδική λύση στην κρίση είναι «περισσότερη Ευρώπη, και όχι λιγότερη», όπως συχνά τονίζει η Μέρκελ. Όσο εκείνες προσπαθούν να ανοίξουν το χρονοβόρο, πολυδαίδαλο και δύσκολο ζήτημα της αναθεώρησης των Συνθηκών, οι επιλογές της Ευρώπης για την αντιμετώπιση της κρίσης εξαντλούνται, με ταχύ ρυθμό.

Η «απεργία» των επενδυτών, ακόμα και μπροστά στα έως πρότινος θεωρούμενα ως ασφαλή γερμανικά ομόλογα, αποδεικνύει ότι η συνταγή της λιτότητας δεν μπορεί από μόνη της να σώσει το ευρώ. Η λύση της χρήσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ως δανειστή έσχατης ανάγκης δείχνει να απομακρύνεται. Το Παρίσι, που έως τώρα αποτελούσε τον ισχυρότερο υπέρμαχο του σχεδίου για το τύπωμα χρήματος, δεσμεύτηκε να σεβαστεί την ανεξαρτησία της ΕΚΤ και να σταματήσει να της υπαγορεύει κινήσεις.

Όσο για τα ευρωομόλογα, φαίνεται ότι η Μέρκελ δεν έχει μαλακώσει τόσο, όσο έσπευσαν να παρουσιάσουν κάποια γερμανικά μέσα. Έστω κι αν ο αρμόδιος επίτροπος Όλι Ρεν επιχείρησε με τις προτάσεις που παρουσίασε αυτή την εβδομάδα να σπάσει το γερμανικό ταμπού απέναντι στα ευρωομόλογα. Ουσιαστικά, δίνοντάς τους μια νέα ονομασία και προτείνοντας τη δημιουργία των «ομολόγων σταθερότητας», ήλπιζε ότι το σχέδιό του θα ακουγόταν καλύτερα στους Γερμανούς. Όμως, η Μέρκελ εμφανίστηκε τελικά ανυποχώρητη. Η έκδοση κοινών ομολόγων τώρα, θα έδινε λάθος μήνυμα, είπε.

Όσοι διαβάζουν πίσω από τις γραμμές των σκληρών δηλώσεών της, βλέπουν ότι η Γερμανίδα καγκελάριος δεν λέει «όχι» στα ευρωομόλογα. Αλλά λέει «όχι τώρα». Το Βερολίνο αναγνωρίζει τώρα ότι αν θέλει να σώσει το ευρώ, δεν έχει άλλη επιλογή από το να γίνει ο τελικός εγγυητής όλων των χρεών της Ευρωζώνης. Όμως, είναι αποφασισμένο να το κάνει με τους δικούς του όρους. Μόνον εφόσον η Ευρώπη κινηθεί προς τον στόχο της στενότερης πολιτικής ενοποίησης, που θα δώσει στις Βρυξέλλες τον έλεγχο των δημόσιων οικονομικών της κάθε χώρας.

Πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν ότι η αναθεώρηση των Συνθηκών είναι το αντάλλαγμα που ζητά η Μέρκελ για να συμφωνήσει στην έκδοση ευρωομολόγων. Όμως, η εμπειρία έχει δείξει ότι μια τέτοια αναθεώρηση είναι μια δύσκολη πολιτική και νομική διαδικασία, που χρειάζεται έως και χρόνια για να ολοκληρωθεί. Με δεδομένες τις εντάσεις που σήμερα επικρατούν στην Ε.Ε., ίσως να είναι και αδύνατη. Ωστόσο, η Μέρκελ δείχνει να πιστεύει ότι κάνοντας τα στραβά μάτια στις -δυσάρεστες για τους Γερμανούς- παρεμβάσεις της ΕΚΤ στις αγορές ομολόγων, θα κερδίσει τον απαιτούμενο χρόνο. Η αγορά έχει άλλη άποψη. «Αν δεν αλλάξουν δραματικά γνώμη η ΕΚΤ και οι Ευρωπαίοι ηγέτες, το κοινό νόμισμα ενδέχεται να διασπαστεί μέσα σε εβδομάδες», γράφει ο Economist.

Προωθούν αυστηρό δημοσιονομικό έλεγχο των χωρών από τις Βρυξέλλες

Σχέδια που θα θέσουν όλες τις χώρες-μέλη του ευρώ σε ένα καθεστώς αυστηρότατου δημοσιονομικού ελέγχου από τις Βρυξέλλες, και μάλιστα χωρίς να χρειαστεί η αναθεώρηση των ευρωπαϊκών Συνθηκών, προωθεί η Κομισιόν.

Ο πρόεδρός της, Ζοζέ Μπαρόζο, χρησιμοποίησε κινδυνολογικό τόνο κατά την παρουσίαση των νέων προτάσεών του. «Χωρίς ισχυρότερη εποπτεία, θα είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο να διατηρηθεί το κοινό νόμισμα», είπε. Ο πρόεδρος της Κομισιόν χρειάστηκε να επιστρατεύσει μεθόδους εκφοβισμού, για να προωθήσει το έτσι κι αλλιώς δύσκολο σχέδιό του. Πείθοντας τις υπόλοιπες χώρες-μέλη να θυσιάσουν την εθνική κυριαρχία τους σε δημοσιονομικά ζητήματα, ελπίζει ότι θα πείσει και τη Γερμανία να εγκαταλείψει τις αντιδράσεις της, απέναντι στην έκδοση ευρωομολόγων και στην αγορά ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Το προωθούμενο σχέδιο της Κομισιόν αποτελεί το πιο αποφασιστικό βήμα προς τη δημοσιονομική ενοποίηση της Ευρωζώνης που έχει επιχειρηθεί ως σήμερα. Ουσιαστικά, δίνει στις Βρυξέλλες ένα άτυπο, αλλά ουσιαστικό δικαίωμα βέτο πάνω σε όλους τους προϋπολογισμούς των χωρών-μελών.

Σύμφωνα με τις προτάσεις, κάθε χώρα-μέλος θα πρέπει να καταθέτει το προσχέδιο του προϋπολογισμού της στην Κομισιόν, πριν αυτό τεθεί προς έγκριση στο κοινοβούλιο. Οι Βρυξέλλες μπορούν ακόμα και να υπαγορεύσουν αλλαγές στους εθνικούς προϋπολογισμούς, αν αυτοί παραβιάζουν τους κανόνες του ευρώ. Όπως μπορούν να αποφασίσουν ότι κάποια χώρα θα πρέπει να τεθεί υπό «αυξημένη παρακολούθηση», αλλά και να στείλουν ακόμα και απρόσκλητους δημοσιονομικούς επιθεωρητές.

Οι προτάσεις κάνουν ένα καίριο βήμα προς τον στόχο της συλλογικής δημοσιονομικής ευθύνης, προφανώς με απώτερο σκοπό να ανοίξει ο δρόμος για τις συλλογικές εγγυήσεις των χρεών. Ουσιαστικά, δίνουν στα μέλη το δικαίωμα να ζητήσουν την προσφυγή κάποιας χώρας σε οικονομική βοήθεια, ακόμα κι αν η χώρα αυτή δεν το κρίνει σκόπιμο. Όσες έχουν κάνει χρήση τέτοιων πακέτων διάσωσης, θα υποχρεώνονται να παραμείνουν σε καθεστώς ενισχυμένης επιτήρησης, έως ότου αποπληρώσουν το 75% της βοήθειας που έλαβαν.

Όσο για τις χώρες που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες του ευρώ, προβλέπονται κυρώσεις, όπως ο αποκλεισμός τους από τα κοινοτικά κονδύλια.

Με μοναδική ασπίδα το ανεπαρκές EFSF

ΟΣΟ οι διαφωνίες για την αγορά ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την έκδοση ευρωομολόγων επιμένουν, η Ευρωζώνη δεν έχει άλλο δίχτυ προστασίας απέναντι στις δυνάμεις των αγορών, παρά μόνο τον ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης EFSF.

Στη συνεδρίαση του Eurogroup, που έχει προγραμματιστεί για την Τρίτη, οι υπουργοί Οικονομικών καλούνται να καθορίσουν τις τελευταίες λεπτομέρειες για την ενίσχυση της δύναμης πυρός του EFSF στο 1 τρισ. ευρώ. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, το fund έπρεπε να είναι αρκετά μεγάλο για να μπορέσει να καλύψει τις δανειακές ανάγκες της Ισπανίας και της Ιταλίας, στην περίπτωση που οι δύο χώρες βρεθούν αποκλεισμένες από τις αγορές ομολόγων.

Υπό τους σημερινούς όρους, το EFSF έχει στη διάθεσή του 440 δισ. ευρώ. Όμως, έχει ήδη δεσμευτεί για τα δάνεια διάσωσης της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας. Επιπλέον, καλείται να συνεισφέρει και στην ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών. Έτσι, υπολογίζεται ότι του απομένουν 250 δισ. ευρώ σε αδιάθετα κεφάλαια.

Ποσό που σε καμία περίπτωση δεν αρκεί για να χρηματοδοτήσει την Ιταλία και την Ισπανία, οι οποίες εκτιμάται ότι θα χρειαστούν 750 δισ. ευρώ το 2012. Έτσι, ενώ η Ευρώπη πασχίζει να ενισχύσει το EFSF, με τον επικεφαλής του, Κλάους Ρέγκλινγκ, να εκφράζει αμφιβολίες για το εάν ο στόχος του 1 τρισ. ευρώ είναι επιτεύξιμος, οι εξελίξεις ξεπερνούν ακόμα και αυτούς τους σχεδιασμούς. Με τις αγορές να επιτίθενται ακόμα και στη Γαλλία, και την αποτυχία της πρόσφατης δημοπρασίας ομολόγων της Γερμανίας να σοκάρει την Ευρώπη, είναι πλέον σαφές ότι η σωτηρία του ευρώ απαιτεί πιο γενναία μέτρα.

Έτσι κι αλλιώς, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η πλήρης λειτουργία του EFSF να ενεργοποιηθεί όταν πια θα είναι πολύ αργά για την Ευρωζώνη. Τεχνοκράτες της Ευρώπης, που μίλησαν στο Reuters, εκτίμησαν ότι ο νέος, ενισχυμένος μηχανισμός διάσωσης δεν θα τεθεί σε λειτουργία πριν από τον Ιανουάριο.
 http://www.isotimia.gr/default.asp?pid=24&ct=2&artid=103768

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου