Οταν η Γερμανία επαναλαμβάνει τα μοιραία λάθη των Συμμάχων...

Της Ζέζας Ζήκου

Οπως η Μπλανς Ντιμπουά, η εύθραυστη ηρωίδα του Τενεσί Ουίλιαμς στο «Λεωφορείον ο πόθος», η Ελλάδα εξαρτάται πλέον «από τον οίκτο των Γερμανών». Και αυτός δεν περισσεύει. Ούτε καν από τη νύφη μου την Αντρέα, που προσπαθεί να με «συνετίσει» α λα γερμανικά. Το χρέος αντιμετωπίζεται με ανάπτυξη. Η Ευρώπη όμως επιβραδύνει και πάει για ύφεση. Διαφορετικά, υπάρχουν άλλες λύσεις. Ο πληθωρισμός, δηλαδή το να τυπώσεις χρήμα. Ή το να μην πληρώσεις. Αναδιάρθρωση χρέους σημαίνει πληρώνω λιγότερο ή αργότερα ή και τα δύο. Είναι κάτι που έχει γίνει πολλές φορές από πολλές χώρες στην Ιστορία. Αναδιάρθρωση χρέους επιτρέπεται -ας μην πούμε επιβάλλεται- στην περίπτωση της Ελλάδας, αλλά με απροσδιόριστες συνέπειες. Η εναλλακτική λύση είναι η επιμονή σε γερμανικές πολιτικές λιτότητας. Πόσο άλλο μπορούν να τις αντέξουν οι ασθενέστερες τάξεις; Ακόμη χειρότερα, η λιτότητα διαιωνίζει τον φαύλο κύκλο της ύφεσης. Εκτός αν αποφασίσουμε ότι θα ζούμε όλοι όπως μας θέλουν οι Γερμανοί. Αλλά... Η ιστορική πραγματεία «Lords of Finance» (2009), στην οποία ο συγγραφέας Λιάκουατ Αχαμεντ περιγράφει τα γεγονότα που οδήγησαν πρώτα στο μεγάλο Κραχ και μετά στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι ένα βιβλίο περί σφαλμάτων πολιτικής. Κεντρικοί τραπεζίτες και υπουργοί Οικονομικών, πρόεδροι και πρωθυπουργοί: όλοι τους είναι κλειδωμένοι μέσα στις δικές τους οικονομικές και πολιτικές ορθοδοξίες. Καθένας τους είναι βέβαιος ότι η δική του είναι η μόνη λογική πορεία δράσης. Εξαιτίας των παρωπίδων τους, έκαναν διαρκώς οικονομικές επιλογές που σχεδόν έναν αιώνα αργότερα μας φαίνονται παράλογες, όμως σ’ εκείνους έμοιαζαν εντελώς λογικές. Ισως το χειρότερο από τα πολιτικά λάθη στη διάρκεια της περιόδου μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν η επιμονή των Συμμάχων να καταβάλει η Γερμανία πολεμικές αποζημιώσεις - αποζημιώσεις που ήταν πολύ μεγαλύτερες από αυτές στις οποίες θα μπορούσε να ανταποκριθεί η ηττημένη Γερμανία. Ως νικητές, οι Σύμμαχοι αισθάνονταν ότι ήταν δίκαιο να πληρώσει η Γερμανία και δεν νοιάζονταν και πολύ για το αν οι πληρωμές αυτές θα εξόντωναν τη γερμανική οικονομία. Πράγμα το οποίο φυσικά και συνέβη. Εως τις αρχές της δεκαετίας του 1930, η χώρα είχε ουσιαστικά χρεοκοπήσει. Και η συνεχιζόμενη αξίωση των Συμμάχων για αποζημιώσεις προκάλεσε τεράστια αγανάκτηση στον γερμανικό λαό. Δεν υπάρχουν πολλές αμφιβολίες ότι αυτός ο συνδυασμός δημόσιας οργής και οικονομικής εξαθλίωσης διευκόλυνε την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ. Σήμερα, η Γερμανία είναι αυτή που μοιάζει παράλογη. Κλειδωμένοι στις σύγχρονες ορθοδοξίες τους, οι Γερμανοί πολιτικοί κοιτάζουν την Ελλάδα με κάτι σαν περιφρόνηση. Η βοήθεια προς την Ελλάδα -βοήθεια που δίνεται με οδυνηρούς όρους- πρέπει να συνοδεύεται από αυστηρά μέτρα λιτότητας, πιστεύουν οι Γερμανοί. Αραγε, δεν μπορούν να δουν ότι η οικονομία τους ήταν ο μεγάλος ωφελημένος της οικονομικής φούσκας που έκανε την Ελλάδα -και τις άλλες περιφερειακές χώρες της Ευρωζώνης- να χρεωθεί υπερβολικά; Δεν καταλαβαίνουν ότι οι τράπεζές τους θα πρέπει να μοιραστούν την ευθύνη επειδή δάνειζαν σε χώρες που δεν θα μπορούσαν να αποπληρώσουν τα χρέη τους; Δεν αντιλαμβάνονται ότι η κατάρρευση της Ευρωζώνης -κάτι αδιανόητο πριν από έναν χρόνο και ίσως αναπόφευκτο τώρα- θα πλήξει τη Γερμανία πολύ περισσότερο απ’ ό,τι την Ελλάδα; Και οι γερμανικές τράπεζες -με ανεπαρκή κεφαλαιοποίηση και παραγεμισμένες με κρατικά ομόλογα- θα αντιμετωπίσουν μια μεγάλη κρίση ρευστότητας, όταν άλλα κράτη θα υποτιμούν ή θα χρεοκοπούν. Θα πίστευε κανείς πως όλα αυτά θα ήταν προφανή για τους Γερμανούς. Ομως, δεν είναι.  http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_25/02/2012_429864