Ο πολιτικός βιασμός της αγοράς κάνει τα πράγματα χειρότερα

Του Γιώργου Καισάριου

Σας είπα την Παρασκευή ότι όταν θέλουν οι πολιτικοί, μπορούν να επιβάλλουν καταστάσεις. Το παράδειγμα του ελληνικού κουρέματος είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Αλλά, το ότι μπορούν οι πολιτικοί να επιβληθούν στις αγορές, δεν σημαίνει ότι πρέπει να το κάνουν ή ότι είναι σωστό.
Όταν η πολιτική ηγεσία επιβάλει τον εαυτό της στην αγορά, συνήθως τα κάνει σαλάτα.
Κάθε επιβολή της πολιτικής ηγεσίας στην αγορά συνιστά στρέβλωση. Κάθε επιβολή της πολιτικής ηγεσίας στην φυσιολογική έκβαση των πραγμάτων, συνιστά αλλοίωση της πραγματικότητας. Η πολιτική παρέμβαση δεν αφήνει περιθώρια για να τηρηθεί το εθιμικό δίκαιο της αγοράς. Τέλος, όταν η πολιτική ηγεσία δεν αφήνει την αγορά να κάνει τη δουλειά της, το πρόβλημα δεν θα λυθεί.

Ας ξεκαθαρίσω ορισμένα πράγματα διότι έχω την αίσθηση ότι ορισμένοι με έχουν παρεξηγήσει.

Θεωρό το PSI μεγάλη επιτυχία, όχι όμως διότι θα μας λύσει το πρόβλημα, αλλά διότι δεν θα υπάρχουν νομικές περιπλοκές μελλοντικά.

Είμαι θετικός με το PSI, μόνο και μόνο επειδή είναι καλύτερο από το τίποτα.

Είμαι θετικός διότι μας μειώθηκε το χρέος, άσχετα αν δεν μας μειώθηκε όσο θα ήθελα ή αρκετά για να μας κάνει βιώσιμους.

Έχοντας πει αυτό όμως, η πολιτική παρέμβαση που συντελέστηκε, έχει κάνει τα πράγματα χειρότερα.

Ενθυμήστε παρακαλώ ότι πριν από δυο χρόνια η ελληνική πολιτική ηγεσία απευθύνθηκε στην Ευρώπη για να αποτρέψει μια “ελληνική χρεοκοπία”. Ενθυμήστε ότι υποτίθεται πως πήραν μέτρα και διασφάλισαν την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Να μην κάνω καθόλου αναφορά στο ότι όλοι οι Έλληνες πολιτικοί είχαν δαιμονοποιήσει μια ελληνική αναδιαρθρωμένη σε τέτοιο βαθμό, που είχαν παρασύρει έναν ολόκληρο λαό (και τα ΜΜΕ) να πιστέψει ότι ένα κούρεμα θα είναι το τέλος της Ελλάδος και του δυτικού πολιτισμού όπως τον ξέρουμε σήμερα.

Αυτή η παρέμβαση σε συνδυασμό με τους ανεπαρκείς χειρισμούς, είχαν σαν αποτέλεσμα τα πράγματα να γίνουν χειρότερα. Διότι το βασικό πρόβλημα, που είναι το υπέρογκο χρέος της χώρας, δεν έχει διευθετηθεί και η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να είναι δέσμια του χρέους αυτού (αν δεν αλλάξει κάτι) για πάρα πολλά χρόνια... και η πολιτική παρέμβαση δεν άφησε την αγορά να κάνει τη δουλειά της. Ενθυμήστε το “βεβαίως το χρέος μας είναι βιώσιμο” του κυρίου Βενιζέλου.

Διαβάζω λοιπόν το Σαββατοκύριακο ότι, οι ενδεικτικές τιμές των καινούργιων ομολόγων που θα κυκλοφορήσουν μετά από το κούρεμα, θα μοιάζουν με τις τιμές προ του κουρέματος.

Αν οι πληροφορίες που διάβασα σε FT και Bloomberg αληθεύουν, με το που θα ανοίξουν για διαπραγμάτευση τα καινούργια “κουρεμένα” ομολόγου, θα πέσουν σε αξία και αυτός που θα θελήσει να ρευστοποιήσει, δεν θα πάρει ούτε το ποσό του κουρέματος.

Και χωρίς να έχω κάνει τον λογαριασμό, αν οι τιμές των ομολόγων διαμορφωθούν στα επίπεδα που διάβασα, τότε σε present day value, δεν αποκλείεται το κούρεμα να είναι κοντά ή και πάνω από 90%.

Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι η αγορά εκτιμά ότι θα χρειαστεί και νέο κούρεμα και αρχίζει να το προεξοφλεί από τώρα.

Που ερχόμαστε πίσω σε αυτά που έχω πει πολλές φορές από αυτό το βήμα. Το ότι δηλαδή απαιτούνται τουλάχιστον 160 δισ. σε διαγραφές (80%) για να έχουμε πιθανότητες να γίνουμε ταμειακά βιώσιμοι.

Θα μου πείτε ότι μας έχει μειωθεί το επιτόκιο και είναι ουσιαστικά είναι σαν να έχει γίνει ένα μεγαλύτερο κούρεμα από αυτό που δείχνει. Ναι πράγματι, αλλά ακόμα λαμβάνοντας υπόψη αυτό, η αγορά τουλάχιστον, λέει ότι δεν ήταν αρκετό και ότι και τα νέα ομόλογα σε κάποια φάση θα κουρευτούν ξανά.

Επίσης, δεν υπάρχει σχεδόν κανένας αναλυτής που έχω διαβάσει, που να μην υποστηρίζει ότι, όχι μόνο θα κουρευτούν τα νέα κουρεμένα ομόλογα, αλλά ότι οι επόμενοι που θα κουρευτούν θα είναι οι επισήμοι πιστωτές, ή με άλλα λόγια, οι καλοί φορολογούμενοι της Ευρώπης.

Η παρέμβαση των πολιτικών επίσης προκάλεσε τεράστιες ζημίες στους Έλληνες επενδύτες, που δεν θα είχαν υποστεί αν τα πράγματα ήταν διαφορετικά.

Οι επαναλαμβανόμενες διαβεβαιώσεις από την πολιτική ηγεσία ότι το χρέος μας είναι βιώσιμο και ότι δεν θα γίνει κανένα κούρεμα, έδωσε το πράσινο φως σε πολλούς ιδιώτες επενδυτές να αγοράσουν ομόλογα, νομίζοντας ότι κλέβουν την εκκλησία.

Αυτό επίσης έδωσε την αφορμή σε πολλές τράπεζες να πουλήσουν κρατικά ομόλογα (από το χαρτοφυλάκιο τους βεβαίως βεβαίως) καθώς και ό,τι άλλο υβριδικό τοξικό σκουπίδι μπορεί κανείς να φανταστεί στο επενδυτικό κοινό.

Αν όμως η αναδιάρθρωση είχε γίνει από το 2010, τότε οι περισσότεροι που αγόρασαν ομόλογα δεν θα τα είχαν αγοράσει. Αν η αναδιάρθρωση είχε γίνει αρχές 2010, με ένα 50% κούρεμα, τότε το συνολικό μας χρέος θα είχε μειωθεί κατά αυτό το ποσοστό. Αν η αναδιάρθρωση είχε γίνει το 2010, σήμερα δεν θα είχαμε τόσα πολλά διακρατικά δάνεια.

Με λίγα λόγια, το γεγονός ότι οι πολιτικοί προσπάθησαν να βιάσουν την αγορά έκανε πολύ περισσότερη ζημία από ό,τι δείχνει στο μάτι. Διότι πέραν από τις ζημίες που όλοι έχουν υποστεί, η οικονομία έχει σχεδόν καταστραφεί και ο κόσμος έχει εξαθλιωθεί.

Και για όσους βιαστούν να βγάλουν το συμπέρασμα ότι αν είχε γίνει κούρεμα το 2010 δεν θα είχαμε ανάγκη την τρόικα, η απάντηση είναι ότι και τότε θα την είχαμε ανάγκη. Διότι για κάποιο χρονικό διάστημα θα ήταν απαραίτητη μια ομπρέλα από πάνω μας. Αλλά αυτή θα είχε περιοριστεί για μερικά χρόνια, ενώ σήμερα θα την έχουμε (αν δεν γίνουν περαιτέρω μαζικές διαγραφές) μέχρι το 2030 περίπου.

Άρα ας μην χαίρονται ορισμένοι φίλοι με το ότι οι πολιτικοί έχουν το πάνω χέρι. Διότι ναι μεν έχουν περισσότερη δύναμη από την αγορά, αλλά συνήθως όταν παίρνουν την πρωτοβουλία, κάνουν τα πράγματα χειρότερα από το αν είχαν αφήσει την αγορά να κάνει τη δουλειά από μόνη της.

george.kesarios@capital.gr